تجملات در مجالس عزاداری زنانه
دختران جوان با موهای رنگ کرده و آرایش‌های غلیظ سیاه فقط فضای جلسه را عوض کرده اند و اگر به شوخی، طعنه و اعتراض هم کسی حرفی بزند می گویند دلت صاف باشد، امام حسین(ع) بر دل ها حکومت می کند. چه فرقی می کند من چگونه پذیرایی می کنم با آرایش یا بدون آرایش. باید گفت اگر خود شما روزی عزیزی از دست بدهی آیا با این سر و وضع در مجالس جگرگوشه و عزیز خود حاضر می شوی؟ می توان گفت کم کم در اثر افزایش تجملات این جلسات به عنوان مانور تزئیناتی و جلوه دادن خانه، لباس و زیورآلات و … به شمار می رود. لباس هایی که به نیت این مجلس از مدت ها پیش سفارش داده و دوخته شده اند و آرایش و سر و وضعی که به هیچ وجه یادآور مراسم عزا نیست، یکی از جلوه های این چشم و هم چشمی هاست. پذیرایی آنچنانی و آراستن میوه و غذا و لوازم پذیرایی با روبان و تور مشکی و استفاده از ظروف مخصوص میهمانی ها و … تنها گوشه ای از اعجاب برخی مجالس روضه زنانه است. پیش از این در تالارهای عروسی و جشن های مختلف بود که معمولاً این تزئینات در نوع خود و برای مدگرایی و به نوعی جلوه گری و خودنمایی مطرح شده و مورد توجه قرار می گرفت. رسم گستراندن سفره های رنگین، استفاده از ظروف لوکس و بلورین همچنین تزیینات آن چنانی در این مجالس عزاداری مذهبی از حال و هوای معنوی آن می کاهد.
از سفره های رنگارنگ و غذا و دسرهای پر رنگ و لعاب گرفته تا تزئینات مخصوص منزل که باید متناسب با مد روز باشد از این‌ها که بگذریم لباس های پر زرق و برق خانم هاست که در مجلس خودنمایی می کند به طوری که اغلب پیش از آغاز ایام محرم و صفر ویترین مغازه ها با تبلیغ (لباس مجلسی مخصوص محرم رسید) به استقبال مشتریان خود می روند.
این روزها به وفور و در جلسات مختلف روضه های زنانه مشاهده می کنیم بانوان به دنبال لباس های مشکی خاصی هستند، تزئینات خاص هماهنگ با رنگ سفره و دکوراسیون منزل، اشرافی گری و تجمل گرایی و چشم و هم چشمی ها به قدری افزایش یافته که برخی خانواده ها که توان رقابت با چنین فضایی را ندارند از برگزاری مجالس روضه امام حسین (ع) صرف نظر کرده و هزینه در نظر گرفته شده برای برپایی روضه حسینی را در امور دیگر صرف می کنند. برپایی مراسم عزاداری به این سبک که طی سال های اخیر در بین زنان رایج شده است تغییر سبک زندگی و کمرنگ شدن صفا و سادگی را نشان می دهد که آفت خلوص نیت عزاداری های امروزی به شمار می رود. وقتی با دقت به این مراسم توجه می کنیم، تجملات و اسراف های موجود در این‌گونه مراسم معنویت حاکم بر روضه حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را کمرنگ کرده و در واقع می توان گفت مراسم عزاداری مذهبی گاهی اوقات به مراسم روکم کنی بستگان و آشنایان دور و نزدیک نیز تبدیل شده است.
محبوبه موسوی، جامعه شناس فرهنگی در مورد تغییر سبک زندگی مردم و به خصوص زنان در برپایی این نوع مراسم می گوید: طی سال های اخیر و با گسترش اطلاعات و ارتباطات و گرایش مردم به انواع مختلف رسانه ها سبک زندگی مردم دچار تحولات و تغییرات گسترده ای شده است و در نگاه نخست تغییر فرهنگ ها از جمله این نگرش ها و تغییرات است. در نتیجه تغییر سبک زندگی مردم در مراسم مختلف آنها تاثیر می گذارد، مردمی که در زندگی روزمره خود دچار مصرف گرایی و تجملات شده اند به تبع آن در مراسم عروسی و عزا نیز به همان سبک زندگی می کنند و باید گفت اسراف نمی تواند فقط در جشن ازدواج باشد، بلکه در روضه هایی که رنگ و بوی معنوی نیز دارند نمونه های بسیاری از رفتارهای اسراف گرایانه دیده می شود. با گذشت زمان و در اثر تکرار، این رفتارها به یک خرده فرهنگ نامناسب و غیر منطقی در میان خانواده های ایرانی تبدیل می شود که می تواند در دراز مدت بر باورها و نگرش های مردم نسبت به ماهیت عزاداری تاثیرات مخربی بگذارد. افزایش تشریفات و به ریز و بپاش های غیر لازم که به بهانه های مختلف از جمله آبروداری و حفظ ظاهر انجام می شود نه تنها هیچ تاثیری بر مقبولی آن از سوی خداوند و ائمه ندارد بلکه از میزان اثرگذاری و حال و هوای معنوی ناشی از حضور در مراسم عزاداری مذهبی به شدت می کاهد. هزینه تأمین این تجملات را یکی از معضلات شهروندان در آینده اعلام کرد. با گسترش برگزاری چنین مراسم از سوی برخی افراد متمول این موضوع مانند برخی سنت های رایج غلط دیگر می تواند به معضلی بزرگ تبدیل شود و تأمین هزینه مراسم روضه امام حسین (ع) به یکی از دغدغه های بزرگ شهروندان تبدیل شود. برگزاری روضه اباعبدالله(ع) به صورت خیلی ساده و بی آلایش در خانه ها یا حسینیه ها است. طی سال های نه چندان دور، مجالس گریه بر مصیبت های امام حسین (ع) در خانه های خیلی ساده که با پارچه نوشته های مشکی و پرچم حرم اباعبدالله(ع) آراسته شده بود، برگزار می شد و خانم هایی که به این مجالس می آمدند بدون توجه به هرگونه پیرایه ای در سوگ آن حضرت اشک ماتم می ریختند. در چنین مجالسی به گونه ای نبود که حتماً افراد خاصی دعوت شده باشند بلکه درب های مجالس روضه به روی همه باز بود و همه افراد با پرچم مشکی که نشان عزای سالار و سرور شهیدان بود به آن مجلس عزاداری دعوت شده و مهمان محفل روضه خوانی می شدند. حتی چایی که با آن از مهمانان پذیرایی می کردند به چای روضه مشهور بود و در عین سادگی و با خلوص نیت برگزار شده و سپس با یک دیس خرما یا حلوا به پایان می رسید. معمولا شرکت کنندگان در این مراسم با چادر و روسری مشکی از اول تا آخر دورهم می نشستند و فکر و ذکرشان فقط دعا بود و خواندن زیارت عاشورا و شنیدن وعظ و روضه و مداحی. ولی الان با تغییر ذائقه ها، سبک زندگی دچار تحولات مهمی شده است و به طور خلاصه تر می توان گفت به نوعی برگزاری مسابقه تجملاتی و اشرافی گری تبدیل شده است، وقتی وارد بعضی این مجالس می شوی، اگر لباس های مشکی و ایام سوگواری نباشد، شک می کنی وارد مجلس عزا شده ای یا عروسی. برگزاری مراسم روضه و عزاداری امام حسین (ع) در حسینیه ها و مساجد را یکی از راهکارهای مقابله با این موضوع است. اگر این نوع روضه ها و عزاداری ها در حسینیه ها برگزار شود قطعا از زیورآلات آن کاسته شده و حاشیه های کمتری به دنبال دارد، در کنار آن نیز باید استادان حوزه و دانشگاه به تبیین و ایراد بحث های مفید در راستای قیام آن حضرت بپردازند و لابه لای صحبت های خود از آفت‌های سبک زندگی غربی سخن بگویند، می‌توان نتایج بهتری به دست آورد. جامعه‌شناس فرهنگی، ضعیف بودن محتوای مجالس روضه زنانه را نیز یکی از آفت‌های این نوع مجالس است. در بسیاری از این نوع مجالس سطح آگاهی و بصیرت افراد پایین بوده و شرکت کنندگان معمولاً به دنبال بهره کافی از این مجالس نیستند، در نتیجه توجه به ظواهر و آلایش های ظاهری برای آنها مهم تر است.
منبع : farsnews.com
صفحات: 1· 2
