شب عید سعید فطر کمتر از شب قدر نیست
حجت الاسلام پناهیان بیانات جالبی پیرامون عید سعید فطر و اعمال آن می فرمایند.
از جمله لیالى شریفه شب عید فطر می باشد و در فضیلت و ثواب عبادت و احیاى آن احادیث بسیار وارد شده و روایت شده است که آن شب کمتر از شب قدر نیست. برای درک این شب عزیز انجام اعمالی از ائمه علیهم السلام به ما سفارش شده است :
۱- در هنگام غروب آفتاب غسل انجام شود .
۲- آن شب به نماز، دعا، استغفار، درخواست از حق تعالى و بیتوته در مسجد احیا گردد.
۳- بعد از نماز مغرب و عشاء ، نماز صبح و نمازعید فطر ذکر؛” الله اکبر الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الحمد لله على ما هدانا و له الشکر على ما اولانا ” گفته شود.
۴- بعد از نماز مغرب و نافله آن، دست ها را به سوى آسمان بلند کرده و بگوید:” یا ذاالمن و الطول یا ذاالجود یا مصطفی محمد و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفرلی کل ذنب احصیته وهو عندک فی کتاب مبین.” پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگوید: ” اتوب الى الله ” پس هر حاجت که دارد از حق تعالى بخواهد که ان شاء الله تعالى بر آورده خواهد شد. در روایتی از شیخ آمده که: بعد از نماز مغرب به سجده رود و بگوید” یا ذاالحول یا ذاالطول یا مصطفیا محمدا و ناصره صل على محمد و آل محمد واغفرلی کل ذنب اذنبته و نسیته انا و هو عندک فی کتاب مبین.” سپس صد مرتبه ” اتوب الى الله ” بگو.
۵- زیارت امام حسین علیه السلام که فضیلت بسیار دارد.
۶- ده مرتبه ذکر” یا دائم الفضل علی البریه یا باسط الیدین بالعطیه یا صاحب المواهب السنیه صل علی محمد و آله خیرالوری سجیه واغفرلنا یا ذاالعلی فی هذه العشیه.” که از اعمال شب جمعه است، گفته شود.
۷- ده رکعت نماز که در شب آخر ماه رمضان اقامه می شود که به صورت پنج نماز دو رکعتی ، در هر رکعت بعد از حمد، سوره توحید ده بار خوانده شود. و در رکوع و سجود ده مرتبه ذکر” سبحان الله والحمدلله و لا اله الاالله والله اکبر” گفته شود. پس از نماز هزار مرتبه استغفار کند و بعد از آن سر به سجده گذارد و بگوید:” یا حی یا قیوم یا ذاالجلال و الاکرام یا رحمان الدنیا والاخره و رحیمهما یا ارحم الراحمین یا اله الاولین والآخرین اغفرلنا ذنوبنا و تقبل منا صلواتنا و صیامنا و قیامنا.”
۸- بعد از نماز مغرب و نافله آن دو رکعت نماز بجا آورد، در رکعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحید و در رکعت دوم بعد از حمد، یک مرتبه توحید بخواند. بعد از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه ذکر” اتوب الى الله ” گفته شود. پس از آن بگوید: ” یا ذاالمن والجود یا ذاالمن والطول یا مصطفی محمد صلى الله علیه وآله صل على محمد وآله و افعل بی کذا و کذا و به جاى کذا حاجات خود را بطلبد و روایت است که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام این دو رکعت را به این کیفیت بجا مىآورد پس سراز سجده برمىداشت و مىفرمود به حق آن خداوندى که جانم به دست قدرت او است هر که این نماز را بخواند، هر حاجتی از خدا بطلبد البته عطا کند و اگر به عدد ریگ هاى بیابان گناه داشته باشد خدا بیامرزد. و در روایت دیگر به جاى هزار مرتبه توحید صد مرتبه وارد شده است. شیخ و سید بعد از نماز این دعا را نقل کردهاند:
” یاالله یاالله یاالله یا رحمان یاالله یا رحیم یاالله یا ملک یاالله یا قدوس یاالله یا سلام یاالله یا مؤمن یاالله یا مهیمن یاالله یا عزیز یاالله یا جبار یا الله یا متکبر یاالله یا خالق یاالله یا بارئ یاالله یا مصور یاالله یا عالم یاالله یا عظیم یاالله یا علیم یاالله یا کریم یاالله یا حلیم یاالله یا حکیم یاالله یا سمیع یاالله یا بصیر یاالله یا قریب یاالله یا مجیب یاالله یا جواد یاالله یا ماجد یاالله یا ملی یاالله یا وفی یاالله یا مولى یاالله یا قاضی یاالله یا سریع یاالله یا شدید یاالله یا رئوف یاالله یا رقیب یاالله یا مجید یاالله یا حفیظ یاالله یا محیط یاالله یا سیدالسادات یاالله یا اول یاالله یا آخر یاالله یا ظاهر یاالله یا باطن یاالله یا فاخر یاالله یا قاهر یا الله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا ودود یاالله یا نور یاالله یا رافع یاالله یا مانع یاالله یا دافع یاالله یا فاتح یاالله یا نفاح [نفاع] یاالله یا جلیل یاالله یا جمیل یاالله یا شهید یاالله یا شاهد یاالله یا مغیث یاالله یا حبیب یاالله یا فاطر یاالله یا مطهر یاالله یا ملک یاالله یا مقتدر یاالله یا قابض یاالله یا باسط یاالله یا محیی یاالله یا ممیت یاالله یا باعث یاالله یا وارث یاالله یا معطی یاالله یا مفضل یاالله یا منعم یاالله یا حق یاالله یا مبین یاالله یا طیب یاالله یا محسن یاالله یا مجمل یاالله یا مبدئ یاالله یا معید یاالله یا بارئ یاالله یا بدیع یاالله یا هادی یاالله یا کافی یاالله یا شافی یاالله یا علی یاالله یاعظیم یاالله یا حنان یاالله یا منان یاالله یا ذاالطول یاالله یا متعالی یاالله یا عدل یاالله یا ذاالمعارج یاالله یا صادق یاالله یا صدوق یاالله یا دیان یاالله یا باقی یاالله یا واقی یاالله یا ذاالجلال یاالله یا ذاالاکرام یاالله یا محمود یاالله یا معبود یاالله یا صانع یاالله یا معین یاالله یا مکون یاالله یا فعال یاالله یا لطیف یاالله یا غفور یاالله یا شکور یاالله یا نور یاالله یا قدیر یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله یا رباه یاالله اسالک ان تصلی على محمد و آل محمد و تمن علی برضاک و تعفو عنی بحلمک و توسع علی من رزقک الحلال الطیب من حیث احتسب و من حیث لا احتسب فانی عبدک لیس لی احد سواک ولا احد اساله غیرک یا ارحم الراحمین ما شاء الله لا قوه الا بالله العلی العظیم.
پس به سجده مىروى و مىگویى: یاالله یاالله یاالله یا رب یا رب یا رب یا منزل البرکات بک تنزل کل حاجه اسالک بکل اسم فی مخزون الغیب عندک والاسماء المشهورات عندک المکتوبه على سرادق عرشک ان تصلی على محمد وآل محمد وان تقبل منی شهررمضان و تکتبنی من الوافدین الى بیتک الحرام و تصفح لی عن الذنوب العظام و تستخرج لی یا رب کنوزک یا رحمان.”
۹- چهارده رکعت نماز اقامه کند. بعد از هر دو رکعت سلام دهد و در هر رکعت بعد از حمد، یک بار آیهالکرسی و سه مرتبه توحید خوانده شود. براى هر رکعت، ثواب عبادت چهل سال و عبادت هر که در آن ماه روزه گرفته و نماز خوانده اعطاء می شود.
۱۰- شیخ در مصباح فرموده که در آخر شب غسل کن و بر سجاده خود تا طلوع فجر بنشین و عبادت کن.
وداع ماه رمضان به همراه ترجمه با نوای حاج میثم مطیعی
دعای وداع در شب آخر رمضان (صحیفه سجادیه)
از دعاهاى امام سجاد (عليه السّلام) درباره وداع و بدرود ماه رمضان است:
اَللَّهُمَّ يَا مَنْ لاَ يَرْغَبُ فِي الْجَزَاءِ وَ يَا مَنْ لاَ يَنْدَمُ عَلَى الْعَطَاءِ
اى خداوندى كه در برابر نعمتهايى كه بندگانت را ارزانى مى دارى به پاداشت رغبتى نيست.اى خداوندى كه از بخشيدن پشيمان نمى شوى.
وَ يَا مَنْ لاَ يُكَافِئُ عَبْدَهُ عَلَى السَّوَاءِ
اى خداوندى كه پاداش عمل بنده را نه برابر عمل، بلكه بيش از آن مى دهى.
مِنَّتُكَ ابْتِدَاءٌ وَ عَفْوُكَ تَفَضُّلٌ وَ عُقُوبَتُكَ عَدْلٌ وَ قَضَاؤُكَ خِيَرَةٌ
نعمتت بى هيچ سابقه است و عفو تو بر مقتضاى فضل و احسان توست و عقوبتت بر آيين عدالت است و هر چه تقدير كنى خير ما در آن است.
إِنْ أَعْطَيْتَ لَمْ تَشُبْ عَطَاءَكَ بِمَنٍّ وَ إِنْ مَنَعْتَ لَمْ يَكُنْ مَنْعُكَ تَعَدِّياً
اگر عطا كنى، عطاى خويش به منت نياميزى و اگر منع كنى، منع كردنت نه از روى ستم باشد.
تَشْكُرُ مَنْ شَكَرَكَ وَ أَنْتَ أَلْهَمْتَهُ شُكْرَكَ
پاداش نيك دهى كسى را كه سپاست گويد، با آنكه تو خود او را سپاس گفتن الهام كرده اى.
وَ تُكَافِئُ مَنْ حَمِدَكَ وَ أَنْتَ عَلَّمْتَهُ حَمْدَكَ
جزاى خير دهى كسى را كه تو را بستايد، با آنكه تو خود او را ستايشگرى آموخته اى.
تَسْتُرُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ فَضَحْتَهُ وَ تَجُودُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ مَنَعْتَهُ
عيب كسى را مى پوشى كه اگر مى خواستى، رسوايش مى ساختى. به كسى عطا مى كنى كه اگر مى خواستى، عطا از او باز مى گرفتى.
وَ كِلاَهُمَا أَهْلٌ مِنْكَ لِلْفَضِيحَةِ وَ الْمَنْعِ غَيْرَ أَنَّكَ بَنَيْتَ أَفْعَالَكَ عَلَى التَّفَضُّلِ
و آن دو يكى در خور آن بود كه رسوايش كنى و يكى سزاى آن بود كه عطاى خويش از او بازگيرى. ولى تو اى خداوند، كار خود بر تفضل بنا نهاده اى
وَ أَجْرَيْتَ قُدْرَتَكَ عَلَى التَّجَاوُزِ وَ تَلَقَّيْتَ مَنْ عَصَاكَ بِالْحِلْمِ وَ أَمْهَلْتَ مَنْ قَصَدَ لِنَفْسِهِ بِالظُّلْمِ
و قدرت خود را بر گذشت از گناهان جارى داشته اى.با آنان كه تو را عصيان كنند، با بردبارى روياروى شوى و آنان را كه آهنگ ستم بر خود كنند، مهلت دهى.
تَسْتَنْظِرُهُمْ بِأَنَاتِكَ إِلَى الْإِنَابَةِ وَ تَتْرُكُ مُعَاجَلَتَهُمْ إِلَى التَّوْبَةِ
آرى اى پروردگار من، مهلتشان دهى و با آنان مدارا كنى، باشد كه به سوى تو باز گردند، و چاره كارشان به توبه سپارى،
لِكَيْلاَ يَهْلِكَ عَلَيْكَ هَالِكُهُمْ وَ لاَ يَشْقَى بِنِعْمَتِكَ شَقِيُّهُمْ إِلاَّ عَنْ طُولِ الْإِعْذَارِ إِلَيْهِ وَ بَعْدَ تَرَادُفِ الْحُجَّةِ عَلَيْهِ
تا آن كه بايد هلاك شود به خلاف رضاى تو در مهلكه نيفتد و آن كه از نعمت تو مست غرور شده و طريق شقاوت در پيش گرفته بدبخت نگردد، مگر آنگه كه ديگرش عذر نماند و حجت بر او تمام شود.
صبح زود به دنبال گرفتن جوایزتان باشید
فضیلت عید سعید فطر
عید، روزی است که خداوند برای جوایز رحمانی اش و انعام رحیمی خویش از میان روزها برگزید، روزی که بندگان بعد از یک ماه اعتراف به بندگی و طلب آمرزش و عرض نیاز و تمنا، فراتر از ظن و گمانشان اعطا می کند. فطر، عید اولیاء الله و روزه دارانی است که گوی سبقت را از دیگران ربوده اند و در این روز فرا خوانده شوند تا جوایز و هدایان را دریافت کنند. از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: «إِذَا كَانَ صَبِيحَةُ يَوْمِ الْفِطْرِ نَادَى مُنَادٍ اغْدُوا إِلَى جَوَائِزِكُمْ؛ زمانی که صبح روز عید فطر می شود منادی [از آسمان] ندا می کند، صبح زود به دنبال گرفتن جوایزتان باشید.آنچه درباره واردین به عید فطر از چند جهت اهمیت دارد:
1.واردین به عید، چه برخورد و رفتاری با روزه و ضیافت الله داشته اند؟!
2.حالات پسندیده مؤمنان در روز عید؛
3.عید فطر شروعی دوباره.
نماز عید
نماز عید فطر دو رکعت است در رکعت اوّل حمد و سوره اعْلی بخواند و بعد از قرائت پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیری این قنوت را بخواند:
«اَللّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیاَّءِ وَالْعَظَمَةِ وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ وَاَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ وَاَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَةِ اَسْئَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَومِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَلِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ ذُخْراً (وَشَرَفاً) وَ مَزِیْداً اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیْرٍاَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوَّءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ خَیْرَ ما سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ وَ اَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْصّالِحُونَ»
پس تکبیر ششم بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع و سجود برخیزد به رکعت دوّم و بعد از حمد سوره وَالشَّمْسِ بخواند پس چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیری آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تکبیر پنجم گوید و به رکوع رود پس نماز را تمام کند و بعد از سلام تسبیح زهرا عَلیهَاالسَّلام بفرستد.
حوزه نت
آیا زمان شب قدر، برای همه مردم کره زمین یکسان است؟
آیا زمان شب قدر، برای همه مردم کره زمین یکسان است؟
فلسفه وجود شب قدر چیست؟
پاسخ: با توجه به روایاتی که درباره علت وجود این شب پر فضیلت بیان شده اند، مشخص می شود که اصل وجود چنین شبی به نوعی لطف ویژه الهی و فرصتی مغتنم برای مومنین است که می توانند با بهره گیری از برکات این شب کاستی ها و کوتاهی های خود را در طی مسیر کمال و رشد جبران کنند. امام باقر(ع)، در پاسخ به این پرسش که چرا شب قدر به وجود آمده و به عبارت دیگر فلسفه شب قدر چیست، فرموده است: «اگر خداوند کارهاى مومنان را چند برابر نکند به سر حد کمال نمى رسند، اما از راه لطف کارهاى نیکوى آن ها را چند برابر مى کند تا کاستى هایشان جبران شود.»
****
چرا فقط در یک شب از سال تمام تقدیر انسان تعیین می شود؟
پاسخ : اصل وجود این شب یک لطف ویژه و فوق العاده است، و اگر کسانی بدون توجه به شب قدر مشروط بر این که تعمدا در این شب با خواست و اراده خداوند مخالفت نکرده و مانند سایر شب ها از آن عادی عبور کنند به سرنوشت بدی دچار نخواهند شد. نهایتا از برخی از الطاف خاص الهی محروم می شوند.
البته تقدیر مقدرات افراد در این شب به صورت قطعی و تغییر ناپذیر نیست. بلکه می توان با مواردی نظیر در خواست از خداوند و دعا و صدقه و در طول سال آن را تغییر داد. لذا افراد زیادی که از فرصت این شب محروم مانده اند می توانند در طول سال با تلاش و دقت بیشتر سرنوشت خود را تغییر دهند و بهبود بخشند؛ همانطور که در مقابل نیز افرادی که در شب قدر بهترین مقدرات را برای خود زمینه سازی کرده اند با بی توجهی در طول سال خود را از محقق شدن مقدرات خوب محروم می کنند.
*****
آیا امکان تغییر اموری که در شب قدر مقدر می شوند، وجود دارد؟
پاسخ: به گفته امیر المؤمنین علی(ع)، در هر سال یک بار شب قدر است، و در این شب تمام امور انسان، حوادث و جریانات زندگی او برای سال آینده مشخص می شود. با این حال، ممکن است قبل از رخ دادن برخی اتفاقات، تغییراتی در تقدیر انسان ایجاد شود. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در این باره آورده است: «هیچ منافاتى ندارد که در شب قدر مقدر بشود ولى در ظرف تحققش طورى دیگر محقق شود، چون کیفیت موجود شدن مقدر، امرى است، و دگرگونى در تقدیر، امرى دیگر است، هم چنان که هیچ منافاتى ندارد که حوادث در لوح محفوظ معین شده باشد، ولى مشیت الهى آن را تغییر دهد. »
امام رضا(ع) در حدیثی درباره چگونگی تغییر امور مقدر شده سخنی را از پیامبر(ص) نقل کرده است. در این روایت آمده است:
« پدرم مرا از پدرانش خبر داد که رسول خدا(ص) فرمود که خداى عز و جل به سوى پیغمبرى از پیغمبرانش وحى فرمود که فلان پادشاه را خبر ده که من تا فلان وقت او را می میرانم پس آن پیغمبر به نزد پادشاه آمد و او را خبر داد و پادشاه بر روى تخت خویش نشسته بود پس آن پادشاه خدا را خواند و دعاء کرد تا از تخت فرو افتاد و گفت که اى پروردگار من مرا مهلت ده تا طفلم بزرگ شود و کار خود را بگذارم. پس خداى عز و جل بسوى آن پیغمبر وحى فرمود که بیا به نزد فلان پادشاه و او را اعلام کن که من در اجلش زمان دادم و پانزده سال در عمرش افزودم. آن پیغمبر عرض کرد که اى پروردگار من، تو می دانى که من هرگز دروغ نگفتهام. خداى عز و جل به سوى او وحى فرمود که جز این نیست که تو بنده فرمان دادهشده ای (یعنی سخن قبلی تو دروغ نبود و پیغامی بود که باید می رساندی) پس این مطلب را به او برسان.»
****
آیا شب قدر پیش از اسلام هم بوده است؟ و آیا با شب قدر مسلمانان تفاوت داشته است؟
صفحات: 1· 2
قرائت قرآن هدیه به اهل بیت و ثواب مضاعف آن
چرا گفته شده: اگر قرائت قرآن را به اهل بیت علیهم السلام هدیه کنید، ثواب آن مضاعف می شود؟
پاسخ
خواندن قرآن یک عمل مستحب است و هر عمل مستحبی، برای خودش ثواب دارد. هدیه کردن نیز برای خودش عمل مستحبی است و ثواب جداگانه دارد و وقتی به پیامبر و ائمه علیهم السلام هدیه می شود، خداوند به احترام و عظمت آنان ثواب ویژه ای به شخص عنایت می کند همان گونه که اگر کسی در راه خدا قرضی بدهد، چند برابر، از خدا می گیرد. از طرفی ائمه علیهم السلام مجرای فیض الهی اند و ریزش رحمت و فزونی ثواب به سبب برکات وجودی آنان فزونی می یابد.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرماید: در دعا ابتدا بر اهل بیت صلوات بفرستید تا در اثر ریزش رحمت الهی، به شما هم رحمت برسد.[1] در نتیجه هدیه صلوات و ختم قرآن به ارواح پاک آنان، موجب فزونی رحمت و افزایش فیض الهی است.
شخصی به نام علی بن مغیره خدمت امام موسی بن جعفر علیه السلام عرض کرد: در ماه رمضان چند بار قرآن را ختم می کنم؛ روز عید فطر که فرا می رسد، یکی از آنها را به پیامبر صلی الله علیه و آله یکی را به حضرت علی علیه السلام، یکی را به حضرت فاطمه علیها السلام و بقیه را به سایر امامان علیهم السلام- تا برسد به شما- اهدا می کنم. در برابر این عمل چه پاداشی برای من است؟ امام هفتم علیه السلام فرمود: پاداش تو آن است که در روز قیامت با آن بزرگواران خواهی بود. عرض کردم: اللَّه اکبر! آیا چنین پاداشی برای من است؟
حضرت سه مرتبه فرمود: آری».[2]
پی نوشت ها
[1] . نهج البلاغه، حكمت 30 نقل از: جوادى آملى، تفسير موضوعى، ج 8.
[2] . بحارالانوار، ج 98، ص 5، المكتبه الاسلاميه.
حوزه نت
توصیه اقای قرائتی درباره اهمیت تدبر در قرآن کریم در ماه رمضان
توصیه حجت الاسلام محسن قرائتی پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین، اللهم صل علی محمد و ال محمد
نامهای قبل از رمضان برای ائمه جمعه و جماعات
نامه حجت الاسلام قرائتی به ائمه جمعه و جماعات در خصوص قرآن کریم
سلام علیکم
با حذف مقدمات چند نکته در مورد رمضان و قرآن:
۱- اهمیت رمضان بیشتر به خاطر نزول قرآن است (و در مرحله بعد به خاطر روزه گرفتن) «شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن» و نفرمود: «شهر رمضان الذی کتب علیکم الصیام»
۲- ماشینهای هواگرفته را در سراشیبی هل میدهند تا روشن شود. سراشیبی قرآن ماه رمضان است که باید چراغ تفسیر در همه جا روشن شود.
۳- به ما سفارش شده است که هرگاه فتنهها چون شب تاریک شما را دربرگرفت، راه نجات قرآن است. «فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الْفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرْآن» (کافی، ج۲، ص۵۹۹)
۴- در رمضان جلسات تلاوت قرآن در صدا و سیما فضای جامعه را برای تفسیر آماده میکند.
۵- برخلاف تصور برخی که تفسیر و تدبر را مستحب میدانند به نظر میرسد که تفسیر واجب است زیرا خداوند نسبت به کار مستحب توبیخ مکرر نمیکند، درباره قرآن یکجا میفرماید: «أَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآن» و پشت سر آن میفرماید: «أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها» (محمد، ۲۴)
۶- گاهی در برنامههای حوزه و دانشگاه دیده میشود که به آیه «خُذِ الْکِتابَ بِقُوَّه» (مریم، ۱۲) عمل نشده است و دروس دیگر بسیار جدیتر از تدبر در قرآن است. تا آنجا که در شب قدر که شب نزول قرآن است در بسیاری از مساجد خود قرآن سهمی ندارد و سهم دعای جوشن کبیر، افتتاح، ابوحمزه، سخنرانی، مداحی، سینهزنی و مراسم قرآن به سرگرفتن بسیار بیشتر از خود قرآن است.
۷- قرآن میفرماید: سؤالات شما را من پاسخ میدهم، «آیاتٌ لِلسَّائِلِین» (یوسف، ۷) بیماریهای روحی شما را من شفا میدهم «وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاء» (اسراء، ۸۲)
۸- با اینکه پیغمبر اسلام از مظلومیت اهل بیت و شهادت دخترش و امامان معصوم خبر داشت، ولی به گفته قرآن در قیامت نوک شکایت به سمت مهجوریت قرآن است، (نه مظلومیت اهلبیت) «وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً» (فرقان، ۳۰)
صفحات: 1· 2
تفسیر آیات اخلاقی قرآن بهترین منبع برای تبلیغ در ماه رمضان
تفسیر آیات اخلاقی قرآن بهترین منبع برای تبلیغ در ماه رمضان است
آیتالله محمدجواد طبسی، نویسنده و استاد حوزه علمیه: ماه مبارک رمضان واقعا ماهی است که همه انبیاء و اولیاء و مردان صالح خدا ۱۱ ماه انتظار آن را میکشیده و سرور قلبی از ورود به این ماه داشتهاند. ایشان با تاکید بر لزوم برپایی جلسات تفسیر قرآن در کنار محافل قرائت عنوان کرد: مبلغان در ماه رمضان مطالبی را برای مردم بیان کنند که برگرفته از قرآن و گفتار و سیره پیامبر و ائمه(ع) در ماه رمضان است به خصوص آموزههای اخلاقی قرآن بهترین منبع برای تبلیغ در این ماه است.
وی اظهار کرد: برخلاف برخی افراد که از ورود به ماه مبارک رمضان اکراه دارند برای اولیاء الله عید واقعی است و حتی در دوره معاصر نیز برخی کشورهای اسلامی همان طور که ما برای اعیاد اسلامی و میلاد ائمه(ع) جشن میگیریم و شاد هستیم برای ورود به این ماه جشن میگیرند و شادی و مساجد را چراغانی میکنند که نمونه بارز آن در لبنان انجام میشود.
آمدن ماه مبارک رمضان برای اولیای الهی، عید و فرصت مناسبی برای این است که با خدای خودشان خلوت کنند؛ مرحوم امام خمینی(ره) در آستانه ماه مبارک رمضان برنامههای معمول خود را تعطیل میفرمودند تا بتوانند از فرصتهای این ماه بیشتر بهره ببرند.
ما چون معرفتمان به خداوند و سفره گشوده شده الهی در ماه مبارک رمضان زیاد نیست از آن غفلت داریم در حالی که پیامبر و ائمه(ع) و به تبع آنان اولیاء الله و علمای بزرگ چه گریهها و نالههایی در دل شب در طول سال داشتند و در ماه رمضان این عبودیت و بندگی، تجلی بیشتری مییافت.
با اشاره به خطبه پیامبر(ص) در بدو ورود به ماه مبارک رمضان تصریح کرد: پیامبر در آستانه ماه مبارک رمضان این خطبه را برای مردم میخواندند و آنان را آماده ورود به ماه صیام میفرمودند.
وی با اشاره به فراز ابتدایی این خطبه ادامه داد: پیامبر(ص) در ابتداى این خطبه فرمودند: ای مردم ماه خدا با بركت و رحمت و آمرزش به سوى شما روى آورده، ماهى كه نزد خدا بهترين ماهها، و روزهايش بهترين روزها، و شبهايش بهترين شبها و ساعاتش بهترين ساعتهاست، و آن ماهی است كه شما را در آن به سوى ميهمانى خدا خواندهاند، و در آن از اهل كرامت خدا شدهايد، نفسهاى شما در آن ماه پاداش تسبيح، و خواب شما ثواب عبادت، و اعمال شما پذيرفته و دعاهاى شما مستجاب است، از پروردگار خويش با نيّتهاى صادقانه و دلهاى پاكيزه از گناهان و صفات ناپسند درخواست كنيد كه به شما براى روزه داشتن در آن و تلاوت قرآن توفيق دهد، همانا بدبخت و بدعاقبت كسى است كه در اين ماه بزرگ از آمرزش خدا محروم شود.
تنزل در حد یک عنکبوت
خواندن سوره «عنکبوت» و «روم» در شب بیست و سوم
آیتالله خسروشاهی از اساتید اخلاق گفت: اگر حواسمان نباشد که این دنیا جای ما نیست، آن وقت غفلت ما را میگیرد و ما در حد یک عنکبوت تنزل میکنیم و تمدن ما یک تمدن سست و عنکبوتی میشود.
از جمله اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان خواندن سوره «عنکبوت» و «روم» است که طبق روایتی، امام صادق(ع) سوگند یاد کردند که خواننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت خواهد بود، آیتالله سیدابراهیم خسروشاهی استاد اخلاق با اشاره به اینکه تأکید بر قرائت این سورهها برای این است که در عمق و مفهوم آن، تدبر و توجه بیشتری شود تا دچار غفلت در شبهای قدر و ماه مبارک رمضان نشویم، به بیان مطالب بیشتری در این خصوص پرداخته است که در ادامه میآید:
در مفاتیح در اعمال شب 23 ماه مبارک رمضان بر سوره مبارکه «عنکبوت» تأکید شده و گویا خوانندهاش به بهشت وعده داده شده. معنای این موضوع این است که این سوره میتواند پیروان خودش را سعادتمند کند.
-ما داریم درس میخوانیم که سوره مبارکه «والفجر» یا «روم» و آیات اولش، سوره مبارکه «عنکبوت»، اینها جهانشناسی برای ما میآورد تا جهانی که در آن هستیم را بشناسیم، به طوری که اگر از فولاد چیزهایی بسازیم، ولی غافل باشیم که اینجا جای ما نیست و سرانجام ما جای دیگری است، آن وقت غفلت ما را میگیرد و ما در حد یک عنکبوت پایین میآییم و تمدن ما یک تمدن عنکبوتی میشود و عقل و شعور ما هم عنکبوتی میشود.
توجه به این مسائل در شب قدر در سوره «عنکبوت» و «روم» خیلی ارزش دارد، این است که تمام سواد، حوزه و علم ما را خلاصه کرده و ارائه کردهایم، اگر ما هر سال در شب قدر این دو سوره را بخوانیم، غفلتمان از بین میرود اینها در ماه رمضان پیشنهاد شده و در ضیافتالله حضور پیدا کرده تا روح ما پرورش پیدا کند.
-بعضی از سورههای قرآن هست که بسیار در ساختن فکر و قلب و درون انسان نقش مهمی دارد که یکی از آنها سوره مبارکه «عنکبوت» است که برای هر انسان مسلمانی اعلام خطر میکند، چون با یک قاطعیتی میفرماید: «أحسب الناس»؛ مردم چنین فکر میکنند که دست از سرشان برداشته خواهد شد، به صرف اینکه ما گرایش به اسلام پیدا کردیم، ما شیعه علی(ع) هستیم، ما کربلا می رویم، ما سینه میزنیم، عزاداری میکنیم، افطاری میدهیم!.
این چیزها درست و همهاش هم خوب، ولی پایداری یک چیز دیگری است که وقتی مشکلات پیشامد کرد، انسان همان باشد که بود و هیچ درونش تزلزلی پیدا نشود.
-از دستوراتی که در این ماه میگیریم این باشد که این آیات را در برابرمان قرار دهیم و در آنها تعمق کنیم.