اشخاصی که امام زمان (عج) را در کودکی دیده اند
اشخاصی که امام زمان (عج) را در کودکی دیده اند
(1) محمد بن اسماعيل كه از پيرمردان سادات و متوطنين عراق بود روايت كرد من خود، فرزند حسن عسكرى را كه خوردسال بود در ميان دو مسجد ديدم.
(2) موسى بن محمد كه او هم از نوادهگان حضرت موسى بن جعفر (علیه السلام)است روايت كرده حكيمه دختر حضرت جواد (علیه السلام)و عمه حضرت عسكرى (علیه السلام)ميگفت من خود قائم آل محمد را در شب ميلاد و پس از آن زيارت كردم.
(3) حمدان قلانسى گفته از ابو عمرو عمرى پرسيدم حضرت ابو محمد رحلت كرد؟ گفت آرى و ليكن يادگارى پس از خود باقى گذارد كه گردن او اين قدر است.
(4) فتح مولاى زرارى گفته از ابو على بن مطهر شنيدم كه حضرت ولى عصر را ديده و اندام او را براى من توصيف مي كرد.
(5) ابو عبد اللَّه صالح گويد حضرت ولى عصر را در هنگامى كه مردم خود را به حجر الاسود نزديك مى كرده و به استلام آن بر يك ديگر سبقت ميگرفتند زيارت كردم ميفرمود اين مردم باين گونه هجوم، مأمور نشدهاند.
(شيخ مفيد، ارشاد، مترجم محمدباقر ساعدى خراسانى، ناشر: اسلامية ، مكان نشر: تهران، 1380 ش، ص680)
(6) عمرو اهوازى گويد: امام حسن عسكرى (علیه السلام)پسرش را به من نشان داد و فرمود: اين پسر امام شما است بعد از من.
(7) ضوء بن على عجلى از مردى پارسى كه نامش را برده، گويد: به سامراء آمدم و ملازم در خانه ابى محمد امام عسكرى (علیه السلام)شدم، مرا خواست و گفت: براى چه آمدى؟ گفتم: به شوق خدمت به شما، به من فرمود دربان باش، گويد: من با خدمتكاران در خانه بودم و سپس ناظر خريد بازار شدم و هر وقت در خانه مردانى بودند من بىاجازه وارد مىشدم.
گويد: روزى من وارد خانه شدم آن حضرت در اطاق مردان بود و در اطاق حركت و جنبشى بود، به من فرياد زد: به جاى خود باش و حركت نكن، من جرأت نكردم درون يا بيرون آيم و كنيزى از اطاق خارج شد و با او چيز سر پوشيدهاى بود، سپس به من فرياد زد: درون بيا، من وارد شدم و به آن كنيزك فرياد زد و برگشت به او فرمود:
آنچه با خود دارى از پرده بر آور، روپوش از پسر بچهاى سپيد و خوش رو بر گرفت و شكم مباركش را گشود، موئى از گلو تا ناف در آن روئيده بود سبز نه سياه، و فرمود: اين سرور و امام شما است، و كنيزك او را برد و ديگر تا پس از وفات امام حسن عسكرى (علیه السلام)من او را نديدم.
(8) از احمد بن محمد بن عبد اللَّه گويد: چون زبيرى لعنه اللَّه كشته شد، از طرف امام حسن عسكرى (علیه السلام) صادر شد كه: اين است جزاى كسى كه بر خدا در باره اولياء او دليرى مىكند، او گمان مىكرد كه مرا مىكشد و نسلى نخواهد داشت، چطور نيروى حق را در باره خود ديد؟ و براى آن حضرت پسرى آمد و نامش را (م ح م د) نهاد، ولادت او در سال 256 بود.
(9) محمد بن على بن بلال گويد: فرمانى از طرف امام حسن عسكرى (علیه السلام) دو سال پيش از وفاتش براى من صادر شد و در آن به من از جانشين خود خبر داده بود و باز هم سه روز پيش از وفاتش نامهاى به من رسيد و به من از جانشين بعد از خودش خبر داده بود.
(10)ابى هاشم جعفرى گويد: به ابى محمد (امام حسن عسكرى” ع") گفتم: بزرگواريت مرا از پرسش از تو باز مىدارد، به من اجازه مىدهى چيزى از تو بپرسم؟ فرمود: بپرس، گفتم: اى آقاى من، شما پسرى داريد؟ فرمود: آرى، گفتم: اگر پيش آمدى شد كجا از او پرسش كنم؟ فرمود: در مدينه.
(شيخ كلينى، اصول كافى، مترجم آيت الله كمرهاى، ج2، چاپ: سوم، ناشر: اسوه، قم، 1375 ش، باب اشاره، ص543-539).
ولادت امام زمان (عج) از دیدگاه شیعیان
ولادت حضرت از دیدگاه شیعیان
ولادت حضرت مهدى (عج الله و تعالی فرجه و الشریف)قطعى است و اما اين ادعا كه هيچ كس از وجود پسرى براى «حسن بن على» خبر نداده، مطلبى است بسيار نادرست و مخالف با واقع، بلكه اطمينان به وجود فرزندى به نام «مهدى» براى «حسن بن على»، بيشتر از اطمينانى است كه در باره وجود ساير فرزندان افراد از راههاى متعارف حاصل مىگردد. به خاطر اينكه اثبات ولادت فرزند، براى انسان از چندين راه ممكن است:
اول: به اين طريق كه قابله و يا زن ديگرى در هنگام ولادت حاضر شود و در حضور مردم به فرزند بودن مولود، براى شخص مورد نظر، تصريح كند.
دوم: صاحب فراش اعتراف كند كه صاحب فرزندى گرديده است.
سوم: دو نفر مسلمان عادل شهادت دهند كه پدر، اقرار به وجود فرزند كرده است.
در مورد «مهدى» همه اين راهها به اثبات رسيده است. به اين گونه كه گروه زيادى از اهل فضل و علم و از مردان و زنان متدين و با خدا، همواره از «حسن بن على» نقل كردهاند كه شخص وى به وجود فرزندى به نام «مهدى» اعتراف نموده و در حضور آنان به امامتش بعد از خود تصريح كرده است. و به بعضى از آنان «مهدى» را در حال طفوليت و به بعضى ديگر در حالى كه به صورت جوان نورسى بوده، نشان داده است.
و نيز اين مطلب به اثبات رسيده كه شخص «مهدى» پس از پدرش، پرسشهاى شيعيان را پاسخ مىداده و به آنان امر و نهى مىكرده و شيعيان، وجوه مالى خود را به نمايندگان وى تسليم مىكردهاند.
( شيخ مفيد، ده انتقاد و پاسخ پيرامون غيبت امام مهدى عجّل الله تعالى فرجه الشريف، مترجم محمد باقر خالصى، چاپ: دوم، ناشر: جامعه مدرسين، قم، 1378 ش، ص33.)
اثبات ولادت امام زمان (عج) از دیدگاه اهل سنت
ولادت امام زمان (عج) از دیدگاه اهل سنت
1. حافظ سلیمان حنفی می گوید: خبر معلوم نزد محققان و موثقان این است که ولادت قائم (عج ) در شب پانزدهم شعبان (255 ق) در شهر سامرا واقع شده است.( ینابیع المودة، شیخ سلیمان قندوزی حنفی، ص179.) http://www.islamquest.net
2. ابن صبّاغ، نورالدين علي بن محمَّد بن صبّاغ مالکي در باره حضرت عسکري (عليه السّلام) ميگويد: «وَکانَتْ مُدَّةُ اِمامَتِهِ سَنَتَيْنِ… وَ خَلَّفَ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ مِنَ الْوَلَدِ اِبْنَهُ الْحُجَّةَ الْقائِمَ الْمُنْتَظَرَ لِدَوْلَةِ الْحَقِّ وَکانَ قَدْ اَخْفي مَوْلِدَهُ وَ سَتَرَ اَمْرَهُ لِصُعُوبَةِ الْوَقْتِ وَخَوْفِ الْسُّلْطانِ وَ تَطلُّبِهِ للشِّيْعَةِ وَالْقَبْضِ عَلَيْهِمْ»«مدت امامت امام حسن عسکري(علیه السلام)دو سال بود… و او بعد از خودش، فرزندش حجّت قائم (عج الله تعالی فرجه الشریف)را باقي گذاشت که براي حکومت حق، انتظارش کشيده مي شود، پدرش ولادت او را مخفي نگاه داشته و جريانش را مستور کرده بود و آن به علت سختي کار و خوف از سلطان وقت بود که شيعه را جستجو کرده و آنان را بازداشت مي نمود.»
ابن صبّاغ، نسب، ولادت و مادر آن حضرت را نيز مطرح کرده و چنين مي گويد: «وُلِدَ اَبُو الْقاسِمِ مُحَمَّدٌ الْحُجَّةُ بْنُ الْحَسَنِ الْخالِصِ بِسُرَّ مَنْ رَأَي لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبانَ سَنَةَ خَمْسٍ وَخَمْسِينَ وَمأَتَيْنِ لِلْهِجْرَةِ وَأَمّا نَسَبُهُ فَهُوَ اَبُوالْقاسِمِ مُحَمَّدٌ الْحُجَّةُ بْنُ الْحَسَنِ الْخالِصِ بْنِ عَلِيٍّ الْهادِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوادِ…» «ابوالقاسم محمد حجت، پسر حسن خالص در سامرا نيمه شعبان سال 255 هجري به دنيا آمد. اما نسبش: او ابوالقاسم «م ح م د» حجّت فرزند حسن خالص فرزند علي هادي، فرزند محمَّد جواد، فرزند علي الرضا، فرزند موسي کاظم، فرزند جعفر صادق، فرزند محمَّد باقر، فرزند علي زين العابدين، فرزند حسين بن علي بن ابي طالب(علیه السلام)است. مادرش کنيزي است به نام نرجس بهترين کنيز،نام اورا غيراز اين نيز گفتهاند، کنيهاش ابوالقاسم، لقبش حجّت، مهدي،خلف صالح، قائم، منتظر، صاحب الزمان و مشهورترين آنان همان «مهدي» است».بدين طريق مي بينيم که ابن صبّاغ هم به ولادت آن حضرت اشاره کرده و هم امامت او و امام دوازدهم بودنش را بيان نموده است.
(ابن صباغ ،علی بن محمد ،الفصول المهمه فی معرفه احوال الائمه ،بیروت ،دارالاضواء،1409ه ق،چاپ دوم ،فصل یازده 281) http://www.pajoohe.com
3. خواجه محمد پارسا در کتاب فصل الخطاب گفته است: یکی از اهل بیت ابو محمد بن عسکری است که فرزندی جز ابوالقاسم که قائم و حجت و مهدی (عج الله و تعالی فرجه و الشریف)و صاحب الزمان نامیده می شود، باقی نگذاشت. او در نیمه ی شعبان سال 255 هجری متولد شد. مادرش نرجس نام دارد. او هنگام شهادت پدرش پنج سال داشت.( ینابیع المودة، شیخ سلیمان قندوزی حنفی، ص179.) http://www.islamquest.net
4. خیر الدین زرکلی از علمای معاصر اهل سنت نیز در کتاب اعلام می نویسد: او در سامرا به دنیا آمد و هنگام وفات پدرش پنج سال داشت و گفته شده که در شب نیمه شعبان سال 255 به دنیا آمده و در سال 265 هـ . ق، غایب شده است .(الاعلام ج6، ص80). http://www.jamnews.ir
5. ابن خلکان در وفیات الاعیان می نویسد: ابوالقاسم محمد فرزند حسن عسکری فرزند علی هادی فرزند محمدجواد…. دوازدهمین امام از ائمه ی دوازده گانه شیعه است که به «حجت» معروف است… ولادت او روز جمعه نیمه شعبان سال 255 هـ . ق است.( وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج4، ص562). http://www.islamquest.net
6. محمد بن طلحه شافعی در کتاب «مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول» میگوید: «مهدی منتظر در سال 258 هجری در سامرا متولد شد. پدرش حسن بن علی بن محمد بن علی الرضا بن موسی الکاظم بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن حسین بن علی المرتضی است و امّا نامش محمد و کنیهاش ابوالقاسم و از القاب او حجت و خلف صالح و منتظر است و بعد روایاتی را از پیامبر در زمینه مهدی موعود نقل میکند مبنی بر اینکه: مهدی از نسل من و از فرزندان فاطمه و هم نام من است و در آخر الزمان قیام میکند و زمین را از عدل و داد پر میکند بعد از آنکه از ظلم و جور پر شده است و این قیام حتمی است حتی اگر یک روز از عمر دنیا بیشتر باقی نمانده باشد»، (مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول، چاپ مؤسسه البلاغ بیروت، سال 1419 ه.ق، ص 313 ـ 311) http://www.hawzah.net
7. ذهبی در سه کتاب از کتاب هایش به ولادت امام مهدی (عج الله و تعالی فرجه و الشریف ) اشاره کرده و در کتاب العبر و در حوادث سال 256 هـ . ق می نویسد: «در این سال محمدبن حسن بن علی الهادی فرزند محمدجواد فرزند علی الرضا فرزند موسی الکاظم فرزند جعفر الصادق علوی حسینی به دنیا آمد. کنیه اش ابوالقاسم است و رافضیان او را الخلف الحجة مهدی (عج الله و تعالی فرجه و الشریف)منتظر و صاحب الزمان می نامند. و او آخرین امام از ائمه ی دوازده گانه است (العبر فی خبر من غبر، ج3 ، ص 31 ) . http://www.islamquest.net
8. شيخ سليمان حنفي قندوزي، باب 82 کتاب « ينابيع المودّه »را با اين عنوان شروع کرده است: «الاِمامُ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ الْعَسْکَرِيُّ أري وَلَدَهُ الْقائِمَ الْمَهْدِيَّ بِخَواصِّ مَوالِيهِ وَاَعْلَمَهُمْ اَنَّ الاِمامَ بَعْدَهُ وَلَدُهُ رَضِيَ اللّه عَنْهُما» ) «امام حسن عسکري عليه السّلام فرزندش مهدي قائم عليه السّلام را به خواص يارانش نشان داد و به آنان فهماند که امام بعد از وي پسرش ميباشد».
آنگاه از کتاب غيبت (ظاهراً غيبت شيخ طوسي) از ابي غانم - خادم امام عسکري عليه السّلام - نقل کرده که گفت: «وُلِدَ لاَبِي مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ مَوْلُودٌ فَسَمّاه مُحَمَّداً فَعَرَضَهُ عَلَي اَصْحابِهِ يَوْمَ الْثالِثِ وَقالَ: هذا اِمامُکُمْ مِنْ بَعْدِي وَ خَلِيفَتِي عَلَيْکُمْ وَهُوَ الْقائِمُ الَّذِي تَمْتَدُّ عَلَيْهِ الاَعْناقُ بِالاِنْتِظارِ فَإ ذاَ امْتَلاَتِ اْلاَرْضُ جَوْراً وَ ظُلْماً خَرَجَ فَمَلاَها قِسْطاً وَعَدْلاً».
«براي ابو محمد حسن عسکري عليه السّلام مولودي به دنيا آمد، اسم او را محمد گذاشت و در روز سوم ولادت، او را به اصحاب خويش نشان داد و فرمود: اين امام شماست بعد از من و جانشين من است در ميان شما و او همان قائم منتظر(عج الله و تعالی فرجه و الشریف)است که گردنها به سوي او کشيده مي شود و انتظار او را مي کشند؛ چون زمين از ظلم پر شود ظهور کرده زمين را از عدل و داد پُر مي کند».
(.القندوزي الحنفي، سليمان بن ابراهيم، ینابيع المودة لذوي القربى، تحقيق: سيد علي جمال اشرف الحسيني ،قم ،دار الاسوة للطباعة والنشر المطبعة 1416 ه. ق ،چاپ اول،ج3 ص288 ). http://www.pajoohe.com
9. محمد بن علی حمزه می گوید: از حضرت عسکری (علیه السلام)شنیدم که فرمود: «ولی خدا و حجت او بر بندگان و خلیفه من در شب نیمه شعبان سال 255 به هنگام سپیده دم به دنیا آمد( اقتباس از خورشید امامت و ولایت، مهدی کامرانی) . http://www.islamquest.net
10. عبدالوهاب شعرانی در کتاب «الیواقیت و الجواهر» که در بیان آراء اکابر و بزرگان علمای اهل سنّت در مسائل مختلف عقیدتی است فصلی را به وقایعی که قبل از روز رستاخیز و پایان دنیا حتما اتفاق میافتد اختصاص داده است که یکی از آن وقایع قیام حضرت مهدی است که مفصلاً پیرامون آن بحث کرده است و از قول برخی از اکابر علمای اهل سنت نقل میکند «مهدی فرزند حسن عسکری است که در نیمه شعبان سال 255 ه.ق متولد شد و زنده باقی خواهد ماند تا با عیسی ظهور کند و اکنون که سال 958 هجری است 703 سال از عمر شریف او میگذرد» و نیز از قول شیخ محیالدین عربی نقل میکند که خروج مهدی(علیه السلام)حتمی است بعد از آن که زمین از ظلم و جور پر شود به گونهای که حتی اگر یک روز از عمر دنیا بیشتر باقی نمانده باشد حتما مهدی قیام میکند و زمین را از عدل و داد پر میکند و او از نسل پیامبر اکرم و فاطمه رضیالله عنها است و جدش حسین بن علی بن ابیطالب است و پدرش حسن عسکری فرزند علی النقی فرزند محمد التقی فرزند علی الرضا فرزند موسی الکاظم فرزند جعفر الصادق فرزند محمد الباقر فرزند زین العابدین علی فرزند حسین فرزند امام علی ابن ابیطالب رضی الله عنه است اسمش اسم رسول خداست و چهرهاش شبیه رسول خداست و…»، (چاپ مصر سال 1378 ه.ق ، ج 2، ص 143) http://www.mahdaviat.porsemani.ir
11. محمد بن یوسف گنجی شافعی در کتاب «البیان فی اخبار صاحب الزمان» با عنوانی که به آخرین باب داده ـ بر خلاف نظر بیشتر اهل سنت ـ امام مهدی علیه السلام را متولد شده می داند و معتقد است که وی دارای حیات است. وی در ابتدای باب 25 می نویسد: هیچ امتناعی در بقاء مهدی وجود ندارد؛ به دلیل اینکه عیسی و الیاس و خضر علیهم السلام که از اولیای خداوند می باشند، زنده اند و دجال و ابلیس که از دشمنان خداوند هستند نیز زنده اند و زنده بودن اینها به وسیله قرآن و سنت اثبات شده. آن گاه که بر این موضوع اتفاق کرده اند، زنده بودن مهدی را انکار کرده اند. پس بعد از این به سخن هیچ عاقلی توجه نمی شود، اگر بخواهد باقی بودن مهدی را انکار نماید. نویسنده در ادامه، با ذکر دلایل و مستنداتی، زنده بودن عیسی و خضر علیهماالسلام را اثبات می کند و از این دلایل نتیجه می گیرد که زنده ماندن امام مهدی علیه السلام در مدت طولانی هیچ استبعادی ندارد. (گنجی شافعی ،محمد،البیان فی اخبار صاحب الزمان ،بیروت ،دارالمهجه البیضاء 1421ه ق،چاپ اول ،ص79) . http://www.pajoohe.com
12. شمس الدين، ابو المظفر سبط ابن جوزي حنفي راجع به حضرت مهدي عليه السّلام چنين گفته است: «هُوَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسيَ الرِّضاَ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ اَبِي طالِبٍ وَ کُنْيَتُهُ اَبُو عَبْدِاللّهِ وَاَبُوالْقاسِمِ وَهُوَ الْخَلَفُ الْحُجَّةُ صاحِبُ الزَّمانِ، الْقائِمُ الْمُنْتَظَرُ وَهُوَ آخِرُ اْلاَئِمَّةِ اَنْبأنا عَبْدُالْعَزيزِ بْنُ مُحَمُودِ بْنِ الْبَزّازِ عَنْ ابْنِ عُمَرَ قالَ: قالَ رَسُولُ اللّه صلّي اللّه عليه و آله و سلّم يَخْرُجُ فِي آخِرِ الزَّمانِ رَجُلٌ مِنْ وِلْدِي اِسْمُهُ کَاِسْمِي وَ کُنْيَتُهُ کَکُنْيَتِي يَمْلاُ اْلاَرْضَ عَدْلاً کَما مُلِئَتْ جَوْراً فَذَلِکَ هُوَ الْمَهْدِيُّ…»
«او محمد بن حسن بن علي بن محمد بن علي بن موسي الرضا بن جعفر بن محمد بن علي بن الحسين بن علي بن ابي طالب و کنيه اش ابو عبداللّه و ابوالقاسم است و او خلف حجّت، صاحب زمان، قائم منتظر و آخرين ائمه است. عبدالعزيز بن محمود بن بزاز به نقل از ابن عمر به ما گفت که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و السلم) فرمود: در آخر زمان مردي از فرزندانم که اسم او مثل اسم من و کنيه او مثل کنيه من است خارج مي شود و زمين را پر از عدل ميکند همانطور که از ظلم پر شده باشد، او همان مهدي است».
اين دانشمند که اول حنبلي بوده و بعد مذهب حنفي را اختيار کرده بي هيچ شک و ترديدي، دوازده امام عليهم السّلام را نقل کرده و صريحاً اظهار ميدارد که منظور رسول خدا (صلی الله علیه و آله و السلم)از حديث «يخرج…» همان فرزند بلافصل حسن عسکري - صلوات اللّه عليه - است . وی ميگويد: او ، حجّت و صاحب الزمان و قائم منتظر، میباشد. . http://www.pajoohe.com
13. ابو الفداء ولادت امام حسن عسکری در ساله 230 و وفاقت آن حضرت در سال 260 هجری در شهر سامرا بوده و در کنار پدرش علی الزکی دفن شده است.امام عسکری پدر محمد منتظر و صاحب سرداب است. محمد منتظر ، امام دوازهم بنابر اعتقاد شیعیان است که به او قائم ، مهدی و حجت میگویند . او در سال 255 به دنیا آمده است.(المختصر فی أخبار البشر ج 2 ص 45) http://www.jamnews.ir
14. ابن حجر هیثمی که از استوانه های علمی اهل سنت به شمار میرود درباره ولادت حضرت مهدی(عج الله تعالی فرجه الشریف)چنین می گوید : «أبي القاسم محمد الحجة و عمره عند وفاة أبيه خمس سنين لكن آتاه الله فيها الحكمة و يسمى القائم المنتظر» « ابوالقاسم ،محمدالحجه ،هنگام رحلت پدر ،پنج سال داشته ،ولی خدا به او حکمت را عطا کرده است ؛وقائم منتظر نامیده شده است.» ). (إبن حجر الهيتمي ، أبي العباس أحمد بن محمد بن محمد بن علي ،الصواعق المحرقة على أهل الرفض والضلال والزندقة، بيروت،مؤسسة الرسالة 1997،چاپ اول،ج2، ص601) http://www.pajoohe.com
15. أحمد القرمانی الحنفی احمد بن یوسف القرمانی دانشمندی که در دربار چهار تن از سلاطین عثمان خدمت کرده و در تمام جنگهای آنان علیه ایران و عراق و … شرکت داشته، در کتاب أخبار الدول مینویسد: شرح حال ابو القاسم محمد الحجة الخلف الصالح : عمر او در هنگام وفات پدرش پنج سال بوده است . خداوند در کودکی به او حکمت آموخت، همانطوری که به حضرت یحیی در کودکی اعطا کرد . آن حضرت قامت چهارشانه، صورت و موی زیبا، بینی کشیده، پیشانی نورانی دارد. علما اتفاق دارند که مهدی همان کسی است که در آخر الزمان قیام میکند.(أخبار الدول وآثار الأول ، ج1، ص353 354) http://www.valiasr-aj.com
16. عزّالدين ابن اثير درحوادث سال 260 هجري مينويسد: «وَفِيها تُوُفِّيَ اَبُو مُحَمَّدٍ الْعَلَويُّ الْعَسْکَرِيُّ وَهُوَ اَحَدُ اْلاَئِمَّةِ اْلاِثْنَيْ عَشَرَ عَلَي مَذْهَبِ اْلاِمامِيَّةِ وَ هُوَ والِدُ مُحَمَّدٍ الَّذِي يَعْتَقِدُونَهُ الْمُنْتَظَرَ بِسِرْدابِ سامِرّاءَ وَکانَ مَوْلِدُهُ سَنَةَ اِثْنتَيْنِ وَثَلاثِينَ وَمِأَتَيْنِ.»
از جمله حوادث سال 260 آن بود که در آن ابو محمَّد عسکري (امام حسن عسکري عليه السّلام) وفات يافت و او يکي از امامان دوازده گانه به عقيده شيعه است که ولادتش در سال 232 بود و او پدر محمَّد است که به اعتقاد شيعه از سرداب سامراء ظهور ميكند.
اين مورخ مشهور ، ولادت حضرت مهدي (عليه السّلام) را حتمي دانسته و با ذكر اينكه پدرش امام عسكري (علیه السلام)است، بر ولادت و فرزند بلافصل حضرت عسكري (علیه السلام) بودن امام مهدي (علیه السلام)،اعتراف كرده است و ایشان و پدر بزرگوارشان را به عقيده شيعه از امامان دوازده گانه و منتظر مينامد. . http://www.pajoohe.com
سختی دینداری در آخرالزمان
در این روزگار که فتنه ها و شبهات زیاد شده اند واقعا تشخیص درست و غلط و پایداری در اعمال صحیح بسیار سخت و دشوار است.
*رؤیت حضرت حجت به چند طریق امکان دارد ؟
*رؤیت حضرت به چند طریق امکان دارد
رؤیت حضرت در عصر غیبت کبرا به سه صورت ممکن است:
الف) در عالم خواب؛
ب) در حال مکاشفه؛
ج) در حال بیداری.
که در حال بیداری از نظر کیفیت و نحوه دیدار سه گونه دارد:
۱ ـ دیدار با حضرت با عنوان غیرحقیقی؛ به گونهای که دیدارکننده هنگام ملاقات و بعد از آن، هیچ گونه توجهی به شخص حضرت ندارد و ایشان در این دیدار، فردی عادی و ناشناس تلقی میشود، این رؤیت ممکن است برای بسیاری از افراد به طور تصادفی و ناشناس رخ دهد و حضرت با افراد برخورد داشته باشد، ولی هرگز او را نمیشناسند.
۲ـ دیدار حضرت همراه با شناخت؛ یعنی شخص دیدار کننده حضرت را به هنگام دیدار بشناسد، این نوع رؤیت، بسیار اندک و انگشت شمار است؛ زیرا چنین رؤیتی با فلسفه غیبت منافات دارد و در عصر غیبت، اصل بر این است که حضرت از چشمان مردم پنهان باشد، مگر در مواردی که مصلحت مهمتری اقتضا کند و حضرت بنا به مصالحی خود را بشناساند که این نوع دیدار فوقالعاده اندک است؛
۳ـ رؤیت حضرت در حال غفلت از حضور امام، یعنی شخص حضرت مهدی(عج) را ملاقات میکند، ولی در آن حال به حضور حضرت توجهی ندارد و وی را فردی عادی میپندارد، اما پس از ملاقات با توجه به دلایل و شواهد موجود، یقین پیدا میکند که وی امام عصر(عج) بوده است.
بیشتر تشرفاتی که در کتابها نقل شده است، از این نوع است و نشناختن نیز یا به دلیل غفلت شخص دیدار کننده در آن حال است و یا به دلیل اینکه حضرت در او تصرفات تکوینی و ولایی کرده و اجازه شناخت را به وی نمیدهد؛ ولی بعد از جدایی، از قراین دیگر قطع پیدا میکند که وی امام بوده است.
اما تشخیص صدق و کذب چنین رؤیتهایی، به دلیل یقینی و صدق گوینده نیاز دارد، چنین ادعاهایی از افراد ناموثق و بیتقوا پذیرفتنی نیست و اصل بر تکذیب مدعی چنین دیدارهایی است، مگر اینکه به صحت گفتار وی یقین داشته باشیم.
*چرا افراد هنگام ملاقات امام را نمیشناسند؟
زیرا غیبت که به معنای ناشناس بودن حضرت است، اقتضا میکند که دیگران حضرت را نشناسند، پس نشناختن حضرت در چنین ملاقاتهایی طبق قانون غیبت بوده و دلیل نمیخواهد؛ زیرا ایشان در حال غیبتاند و نباید غیبت و ناشناس بودن، به ظهور و شناسایی تبدیل شود.
در عین حال با اینکه در زمان غیبت به دلایلی که موجب غیبت شده، امام مهدی(عج) باید از دیدهها مخفی باشند، ممکن است کسانی که مشکل بزرگی دارند یا به مقامات معنوی عالی دست یافتهاند، به محضر آن حضرت شرفیاب شوند.
البته این شرفیابی میتواند متفاوت باشد، برخی حضرت را میبینند ولی نمیشناسند؛ گروهی میبینند و میشناسند و حضرت هم با آنان سخن میگوید؛ برخی او را میبینند و میشناسند و اجازه مییابند که با ایشان سخن بگویند، این تفاوتها به دلیل اختلاف درجات معنوی افراد است.
در هر حال دلیل اینکه افراد کمی هنگام ملاقات، آن حضرت را میشناسند، آن است که شایستگی دیدن همراه با شناخت، در افراد کمی وجود دارد.
مشرق نیوز
دعای رهبر در مورد امام زمان (عج)
ان شاءالله همه شما و همه ما، هم این توفیق را پیدا کنیم که روزی در رکاب آن بزرگوار باشیم; برای خدا تلاش و مجاهدت کنیم; در مقابل چشم آن بزرگوار، در راه خدا جانمان را از دست بدهیم وبه فیض شهادت برسیم (بزرگترین شرف و افتخار است) . هم تا قبل از ظهورشان، در زمان غیبت، خدای متعال توفیق بدهد که ما سربازان آن بزرگوار، متوسل و متذکر آن بزرگوار باشیم و انس و رابطه قلبی و روحی با آن بزرگوار داشته باشیم. اگر شما از این طرف انس داشتید ، از آن طرف هم جلب توجه، جلب تذکر و جلب لطف و محبت خواهد شد. امیدوارم ان شاءالله همه مشکلات، همه موانع، همه سختی ها و رنج ها، به برکت این ارتباط طرفینی، با فضل الهی و با دست قدرت پروردگار از بین برود.
امیدواریم خدای متعال، ادعیه زاکیه و توجهات حضرت ولی عصر (عج) را در حق ملت ایران، در حق شما عزیزان، همیشگی قرار بدهد. دعاهای آن بزرگوار را در حق همه ما مستجاب کند. دیدار آن بزرگوار را نصیب این دل ها و چشم ها بفرماید. ما را جزو یاران و همراهان و دوستداران و شیعیان واقعی آن بزرگوار قرار بدهد. ما را در دنیا با آل محمد و در آخرت با آن بزرگواران محشور فرماید. ما را مسلمان ومؤمن واقعی زنده بدارد و بمیراند
پروردگارا! به محمد وآل محمد تو را سوگند می دهیم، دلهای ما را با یاد امام زمان همواره با طراوت بدار.
پروردگارا! چشم های ما را به جمال ولی عصر (عج) منور بگردان.
پروردگارا! این جنود الله، این انسان هایی را که در راه تو مبارزه کرده اند، سربازان و جانبازان امام زمان (عج) قرار بده .
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
ولادت امام زمان (عج) از دیدگاه اهل سنت
ولادت امام زمان (عج) از دیدگاه اهل سنت
بسیاری معتقد هستند که هنوز امام زمان (عج) به دنیا نیامده است و بر این باور هستند که چند سال قبل از ظهور متولد می شوند اما در بسیاری از کتب شیعه و اهل سنت به صراحت تولد امام زمان (عج) بیان گردیده است در اینجا به مواردی که اهل سنت در کتب خویش آن را بیان کردند اشاره می کنیم:
1. حافظ سلیمان حنفی می گوید: خبر معلوم نزد محققان و موثقان این است که ولادت قائم (عج ) در شب پانزدهم شعبان (255 ق) در شهر سامرا واقع شده است.( ینابیع المودة، شیخ سلیمان قندوزی حنفی، ص179.) http://www.islamquest.net
2. ابن صبّاغ، نورالدين علي بن محمَّد بن صبّاغ مالکي در باره حضرت عسکري (عليه السّلام) مي¬گويد: «وَکانَتْ مُدَّةُ اِمامَتِهِ سَنَتَيْنِ… وَ خَلَّفَ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ مِنَ الْوَلَدِ اِبْنَهُ الْحُجَّةَ الْقائِمَ الْمُنْتَظَرَ لِدَوْلَةِ الْحَقِّ وَکانَ قَدْ اَخْفي مَوْلِدَهُ وَ سَتَرَ اَمْرَهُ لِصُعُوبَةِ الْوَقْتِ وَخَوْفِ الْسُّلْطانِ وَ تَطلُّبِهِ للشِّيْعَةِ وَالْقَبْضِ عَلَيْهِمْ»«مدت امامت امام حسن عسکري(علیه السلام)دو سال بود… و او بعد از خودش، فرزندش حجّت قائم (عج الله تعالی فرجه الشریف)را باقي گذاشت که براي حکومت حق، انتظارش کشيده مي شود، پدرش ولادت او را مخفي نگاه داشته و جريانش را مستور کرده بود و آن به علت سختي کار و خوف از سلطان وقت بود که شيعه را جستجو کرده و آنان را بازداشت مي نمود.»
ابن صبّاغ، نسب، ولادت و مادر آن حضرت را نيز مطرح کرده و چنين مي گويد: «وُلِدَ اَبُو الْقاسِمِ مُحَمَّدٌ الْحُجَّةُ بْنُ الْحَسَنِ الْخالِصِ بِسُرَّ مَنْ رَأَي لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبانَ سَنَةَ خَمْسٍ وَخَمْسِينَ وَمأَتَيْنِ لِلْهِجْرَةِ وَأَمّا نَسَبُهُ فَهُوَ اَبُوالْقاسِمِ مُحَمَّدٌ الْحُجَّةُ بْنُ الْحَسَنِ الْخالِصِ بْنِ عَلِيٍّ الْهادِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوادِ…» «ابوالقاسم محمد حجت، پسر حسن خالص در سامرا نيمه شعبان سال 255 هجري به دنيا آمد. اما نسبش: او ابوالقاسم «م ح م د» حجّت فرزند حسن خالص فرزند علي هادي، فرزند محمَّد جواد، فرزند علي الرضا، فرزند موسي کاظم، فرزند جعفر صادق، فرزند محمَّد باقر، فرزند علي زين العابدين، فرزند حسين بن علي بن ابي طالب(علیه السلام)است. مادرش کنيزي است به نام نرجس بهترين کنيز،نام اورا غيراز اين نيز گفته¬اند، کنيه¬اش ابوالقاسم، لقبش حجّت، مهدي،خلف صالح، قائم، منتظر، صاحب الزمان و مشهورترين آنان همان «مهدي» است».بدين طريق مي بينيم که ابن صبّاغ هم به ولادت آن حضرت اشاره کرده و هم امامت او و امام دوازدهم بودنش را بيان نموده است.
(ابن صباغ ،علی بن محمد ،الفصول المهمه فی معرفه احوال الائمه ،بیروت ،دارالاضواء،1409ه ق،چاپ دوم ،فصل یازده 281) http://www.pajoohe.com
3. خواجه محمد پارسا در کتاب فصل الخطاب گفته است: یکی از اهل بیت ابو محمد بن عسکری است که فرزندی جز ابوالقاسم که قائم و حجت و مهدی (عج الله و تعالی فرجه و الشریف)و صاحب الزمان نامیده می شود، باقی نگذاشت. او در نیمه ی شعبان سال 255 هجری متولد شد. مادرش نرجس نام دارد. او هنگام شهادت پدرش پنج سال داشت.( ینابیع المودة، شیخ سلیمان قندوزی حنفی، ص179.) http://www.islamquest.net
4. خیر الدین زرکلی از علمای معاصر اهل سنت نیز در کتاب اعلام می نویسد: او در سامرا به دنیا آمد و هنگام وفات پدرش پنج سال داشت و گفته شده که در شب نیمه شعبان سال 255 به دنیا آمده و در سال 265 هـ . ق، غایب شده است .(الاعلام ج6، ص80). http://www.jamnews.ir
5. ابن خلکان در وفیات الاعیان می نویسد: ابوالقاسم محمد فرزند حسن عسکری فرزند علی هادی فرزند محمدجواد…. دوازدهمین امام از ائمه ی دوازده گانه شیعه است که به «حجت» معروف است… ولادت او روز جمعه نیمه شعبان سال 255 هـ . ق است.( وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج4، ص562). http://www.islamquest.net
6. محمد بن طلحه شافعی در کتاب «مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول» میگوید: «مهدی منتظر در سال 258 هجری در سامرا متولد شد. پدرش حسن بن علی بن محمد بن علی الرضا بن موسی الکاظم بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن حسین بن علی المرتضی است و امّا نامش محمد و کنیهاش ابوالقاسم و از القاب او حجت و خلف صالح و منتظر است و بعد روایاتی را از پیامبر در زمینه مهدی موعود نقل میکند مبنی بر اینکه: مهدی از نسل من و از فرزندان فاطمه و هم نام من است و در آخر الزمان قیام میکند و زمین را از عدل و داد پر میکند بعد از آنکه از ظلم و جور پر شده است و این قیام حتمی است حتی اگر یک روز از عمر دنیا بیشتر باقی نمانده باشد»، (مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول، چاپ مؤسسه البلاغ بیروت، سال 1419 ه.ق، ص 313 ـ 311) http://www.hawzah.net
7. ذهبی در سه کتاب از کتاب هایش به ولادت امام مهدی (عج الله و تعالی فرجه و الشریف ) اشاره کرده و در کتاب العبر و در حوادث سال 256 هـ . ق می نویسد: «در این سال محمدبن حسن بن علی الهادی فرزند محمدجواد فرزند علی الرضا فرزند موسی الکاظم فرزند جعفر الصادق علوی حسینی به دنیا آمد. کنیه اش ابوالقاسم است و رافضیان او را الخلف الحجة مهدی (عج الله و تعالی فرجه و الشریف)منتظر و صاحب الزمان می نامند. و او آخرین امام از ائمه ی دوازده گانه است (العبر فی خبر من غبر، ج3 ، ص 31 ) . http://www.islamquest.net
8. شيخ سليمان حنفي قندوزي، باب 82 کتاب « ينابيع المودّه »را با اين عنوان شروع کرده است: «الاِمامُ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ الْعَسْکَرِيُّ أري وَلَدَهُ الْقائِمَ الْمَهْدِيَّ بِخَواصِّ مَوالِيهِ وَاَعْلَمَهُمْ اَنَّ الاِمامَ بَعْدَهُ وَلَدُهُ رَضِيَ اللّه عَنْهُما» ) «امام حسن عسکري عليه السّلام فرزندش مهدي قائم عليه السّلام را به خواص يارانش نشان داد و به آنان فهماند که امام بعد از وي پسرش مي¬باشد».
آنگاه از کتاب غيبت (ظاهراً غيبت شيخ طوسي) از ابي غانم - خادم امام عسکري عليه السّلام - نقل کرده که گفت: «وُلِدَ لاَبِي مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ مَوْلُودٌ فَسَمّاه مُحَمَّداً فَعَرَضَهُ عَلَي اَصْحابِهِ يَوْمَ الْثالِثِ وَقالَ: هذا اِمامُکُمْ مِنْ بَعْدِي وَ خَلِيفَتِي عَلَيْکُمْ وَهُوَ الْقائِمُ الَّذِي تَمْتَدُّ عَلَيْهِ الاَعْناقُ بِالاِنْتِظارِ فَإ ذاَ امْتَلاَتِ اْلاَرْضُ جَوْراً وَ ظُلْماً خَرَجَ فَمَلاَها قِسْطاً وَعَدْلاً».
«براي ابو محمد حسن عسکري عليه السّلام مولودي به دنيا آمد، اسم او را محمد گذاشت و در روز سوم ولادت، او را به اصحاب خويش نشان داد و فرمود: اين امام شماست بعد از من و جانشين من است در ميان شما و او همان قائم منتظر(عج الله و تعالی فرجه و الشریف)است که گردنها به سوي او کشيده مي شود و انتظار او را مي کشند؛ چون زمين از ظلم پر شود ظهور کرده زمين را از عدل و داد پُر مي کند».
(.القندوزي الحنفي، سليمان بن ابراهيم، ینابيع المودة لذوي القربى، تحقيق: سيد علي جمال اشرف الحسيني ،قم ،دار الاسوة للطباعة والنشر المطبعة 1416 ه. ق ،چاپ اول،ج3 ص288 ). http://www.pajoohe.com
9. محمد بن علی حمزه می گوید: از حضرت عسکری (علیه السلام)شنیدم که فرمود: «ولی خدا و حجت او بر بندگان و خلیفه من در شب نیمه شعبان سال 255 به هنگام سپیده دم به دنیا آمد( اقتباس از خورشید امامت و ولایت، مهدی کامرانی) . http://www.islamquest.net
10. عبدالوهاب شعرانی در کتاب «الیواقیت و الجواهر» که در بیان آراء اکابر و بزرگان علمای اهل سنّت در مسائل مختلف عقیدتی است فصلی را به وقایعی که قبل از روز رستاخیز و پایان دنیا حتما اتفاق میافتد اختصاص داده است که یکی از آن وقایع قیام حضرت مهدی است که مفصلاً پیرامون آن بحث کرده است و از قول برخی از اکابر علمای اهل سنت نقل میکند «مهدی فرزند حسن عسکری است که در نیمه شعبان سال 255 ه.ق متولد شد و زنده باقی خواهد ماند تا با عیسی ظهور کند و اکنون که سال 958 هجری است 703 سال از عمر شریف او میگذرد» و نیز از قول شیخ محیالدین عربی نقل میکند که خروج مهدی(علیه السلام)حتمی است بعد از آن که زمین از ظلم و جور پر شود به گونهای که حتی اگر یک روز از عمر دنیا بیشتر باقی نمانده باشد حتما مهدی قیام میکند و زمین را از عدل و داد پر میکند و او از نسل پیامبر اکرم و فاطمه رضیالله عنها است و جدش حسین بن علی بن ابیطالب است و پدرش حسن عسکری فرزند علی النقی فرزند محمد التقی فرزند علی الرضا فرزند موسی الکاظم فرزند جعفر الصادق فرزند محمد الباقر فرزند زین العابدین علی فرزند حسین فرزند امام علی ابن ابیطالب رضی الله عنه است اسمش اسم رسول خداست و چهرهاش شبیه رسول خداست و…»، (چاپ مصر سال 1378 ه.ق ، ج 2، ص 143) http://www.mahdaviat.porsemani.ir
منتظران واقعی
وصل خورشید به شب پره اعمی نرسد
كه در این آینه صاحب نظران حیرانند
وظایف منتظران
الف) مقام و منزلت:
«الم ذَلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ ؛ این کتاب که هیچ تردیدی در آن نیست روشن گر راه پرهیزکاران است. آنان که به غیب ایمان آورند و نماز را برپای دارند و از آنچه به ایشان روزی دادیم انفاق میکنند.»1]
جابر بن عبدالله انصاری پیرامون تفسیر این آیه از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چنین روایت میکند که آن حضرت فرمودند: «خوشا به حال صبرکنندگان در زمان غیبت او [مهدی] و خوشا به حال کسانیکه بر محبت او پابرجا میمانند آنها کسانی هستند که خداوند در کتاب خویش چنین توصیفشان کرده و فرموده: «الذین یؤمنون بالغیب..». سپس آن حضرت فرمودند: «آنان حزب خدایند و آگاه باشید که حزب خداوند پیروز است.»[2
و در روایتی از امام صادق(علیهالسلام) نیز آیه شریفه فوق به منتظران حضرت ولی عصر (علیهالسلام) در عصر غیبت تفسیر شده است.3
با توجه به روایاتی که گذشت میتوان سه ویژگی مهم منتظران را علاوه بر مقام و منزلت آنها از آیه مبارکه فوق استفاده نمود که آنها عبارتند از:
1. اعتقاد و ایمان راستین به امام زمان (علیهالسلام)
2. بر پا داشتن و اهمیت دادن به نماز.
3. انفاق و بخشش به فقیران و مستمندان.
ب) صبر و ارتباط قلبی
«یا اَیُّهاالَّذِینَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ؛ ای کسانیکه ایمان آوردهاید! صبر کنید و در برابر دشمنان پایدار باشید و از مرزهای خود مراقبت کنید و از خدا بپرهیزید [تقوی و خدا ترسی را پیشه سازید] شاید که رستگار شوید.»[4
نعمانی در کتاب غیبة خود از امام باقر (علیهالسلام) نقل میکند که درباره این آیه فرمودند: «که صبر کنید بر ادای فرایض و در مقابل دشمنان پایداری کنید و با امامتان که انتظارش را میکشید مرابطه نمایید.»5]
«مرابطه» در لغت به معنای مراقبت از مرزها و بستن و محکم کردن آمده است و شاید مراد از «مرابطه» در این آیه شریفه ا ین باشد که منتظر واقعی در عصر غیبت از خانه دل در مقابل غیر امام زمان مراقبت مینماید و سرزمین پنهاور قلبش را محل عشق و علاقه امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) میگرداند و دل را به حضرت مهدی (علیهالسلام) پیوند میدهد.
احتمال دیگری که در باره لغت «مرابطه» وجود دارد این است که رابطه با امام (علیهالسلام) یعنی خود را به رشته ولایت او بستن و بر خدمت و پیروی و یاری او گردن نهادن، و این یکی از ارکان ایمان است که آدمی خود را به امام خویش مربوط سازد و از او جدا نشود.[6
ج) اطاعت محض
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ ؛ای کسانی که ایمان آوردهاید اطاعت کنید خدا را و اطاعت کنید پیامبر و اولی الامر از خودتان را».7
جابر بن عبدالله انصاری میگوید هنگامیکه پروردگار این آیه را بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نازل فرمود عرض کردم یا رسول الله؛ خدا و رسول را شناختیم، «اولی الامر» که خداوند اطاعتشان را به اطاعت تو مقرون ساخته چه کسانی هستند؟
حضرت فرمودند: «آنان خلفای من و ائمه مسلمانان پس از من میباشند. اول آنها علی بن ابیطالب و … [آخرینشان] حجت خدا در زمین و بقیة الله بر بندگانش است آنکه خدای تعالی مشرق و مغرب زمین را به دستان او فتح میکند. آنکه از شیعیان و دوستانش غیبتی خواهد داشت که در زمان غیبتش بر اعتقاد به امامتش ثابت نمیماند مگر کسی که خداوند دلش را برای ایمان آزمایش کرده باشد».8
از این آیه شریفه درمییابیم که منتظران واقعی امام زمان(علیهالسلام) کسانی هستند که در عصر غیبت مطیع بی چون و چرای حضرت هستند و همیشه به دنبال کسب رضایت خاطر آن عزیز میباشند. که البته این اطاعت با پیروی همه جانبه از آیات نورانی قرآن و فرامین و دستورات ائمه معصومین (علیهمالسلام) محقق خواهد شد.
د) امتحانات بسیار دشوار
«وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ ؛ ما شما را به چیزی از قبیل ترس و گرسنگی و کاهشی در اموال و جانها و محصولات میآزمائیم و مژده بده به آنها که شکیبا و ثابت قدم هستند.»9
محمد بن مسلم میگوید: امام جعفر صادق(علیهالسلام) در تفسیر این آیه فرمودند: «پیش از آمدن قائم (علیهالسلام) علامتهایی برای امتحان مؤمنین خواهد بود. عرض کردم: آن علامتها چیست؟ فرمودند: «بیماریهای گوناگون که سبب ترس و دلهره است و بالا رفتن نرخها که سبب گرسنگی است و کاهش در اموال و جانها که سبب قحطی و مرگ و میر فراوان است و نقص در محصولات که به نیامدن باران است، پس در آن موقع به آنها که در عقیده به ما ثابت میمانند مژده بده.»10
یکی از ابعاد «غیبت کبری» بُعد آزمایشی آن است. در این مرحله، انسان مؤمن باید به دقت مراقب حال خود باشد که مبادا با طولانی شدن زمان غیبت متزلزل گردد و فروغ ایمان از دلش زدوده شود. حضرت باقر (علیهالسلام) در این باره میفرمایند: «ظهور مهدی (علیهالسلام) بعد از غیبتی طولانی خواهد بود تا اینکه معلوم شود چه کسی او را در غیبت و نهان اطاعت میکند و به او ایمان دارد»[11 و نیز میفرمایند: «فقط کسانی در اعتقاد به مهدی(علیهالسلام) پابرجا میمانند که دل آنان به فروغ ایزدی روشن شده باشد و روح خدایی به آنان مدد رساند.»12
هـ) شرایط سخت زندگی
«حَتَّى إِذَا اسْتَیْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ کُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا ؛ تا آنجا که رسولان مأیوس شدند [مردم] گمان کردن که به آنان دروغ گفته شده است در این هنگام یاری ما به سراغ آنها آمد».13
امیرمؤمنان علی (علیهالسلام) در ضمن فرمایشاتی پیرامون این آیه شریفه به شرایط سخت زندگی مؤمنین و عدم توجه جامعه و مردم به آنها در عصر غیبت اشاره نموده تا آنجا که میفرمایند: «… متقین [در عصر غیبت] در نظر مردم از مردار در چشم صاحبش بیارزشتر خواهند شد که در چنین شرایطی یاری خداوند و پیروزیش فرا رسد و این است معنای فرموده خداوند که: « حَتَّى إِذَا اسْتَیْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ کُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا »[14
و در این باره چه زیبا فرمود پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) که زمانی خواهد آمد که مؤمن از گوسفند خوارتر میشود15] مسلم است زمانیکه مردم در کارهای ناپسند و زشت تعاون و همکای میکنند و تکبر و خودپرستی در اعماق دلها نفوذ کند و گناهان علنی شده و محرمات الهی سبک شمرده میشود، هنگامی که امت اسلامی نماز را ضایع کنند و تابع شهوات باشند آمرین به معروف و ناهین از منکر خوار میشوند و در این جامعهها هیچ جایی برای آنها پیدا نمیشود و همه گناهکاران و فاسقان از آنها بیزار میگردند و مؤمنان را افراد مزاحم و موانعی برای عصیانگریها و بیبند و باریهایشان میپندارند.
مؤمنان را افراد مزاحم و موانعی برای عصیانگریها و بیبند و باریهایشان میپندارند.
و) پاداش بزرگ
« وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِکَ رَفِیقًا ؛ کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند،(در روز رستاخیز) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدیقان و شهداء و صالحان و آنها چه نیکو رفیقانی هستد».16
خوشا به حال کسانی که در عصر غیبت و در شرایط سخت زندگی و امتحانات دشوار متزلزل نشوند و شب و روز منتظر ظهور امام زمان (علیهالسلام) باشند و استوار بودنشان را در راه انتظار با اطاعت از خدا و پیامبر و ائمه(علیهمالسلام) ثابت کنند که حضرت سجاد (علیهالسلام) فرمودند: «کسی که بر ولایت ما ثابت بماند در زمان غیبت قائم (علیهالسلام) خداوند به او اجر هزار شهید از شهیدان بدر و احد عطا میفرماید».[17 و امام صادق(علیهالسلام) میفرمایند: «کسیکه در حال انتظار بمیرد مانند کسی است که در خیمه قائم (علیهالسلام) باشد.»18 بزرگترین اجر و پاداشی که خداند برای منتظران و مطیعان امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در زمان غیبت فراهم کرده این است که آنها را با انبیاء و صدیقین و شهدا و صالحین محشور گرداند. علی بن ابراهیم از امام صادق(علیهالسلام) پیرامون تفسیر این آیه چنین نقل مینماید که امام فرمودند: «مراد از «نبیین» رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و «صدیقان» علی(علیه السلام) و «شهیدان» حسن و حسین و «صالحان» ائمه (علیهمالسلام) میباشند و «نیکو رفیقان» قائم از آل محمد (علیهمالسلام) است». (وبلاک محبان مهدی)