نمایشگاه مجازی

چرا علامه طباطبائی را فیلسوف عصر می‌خوانیم؟

علامه طباطبائی به معنای دقیق کلمه فیلسوف به حساب می آید، از آن جهت که صرفا حافظ آثار قدما و بزرگان نبوده، بلکه اهل تامل و تفکر بوده و به عبارتی اندیشه‌های دیگران را اندیشیده و خودش هم ابتکارات و نوآوری‌هایی داشته است.
24 آبان در تقویم شمسی ایران به روز بزرگداشت علامه محمدحسین طباطبائی نامگذاری شده. روز بزرگداشت مردی که دغدغه اندیشه و تفکر مردم عصر خود را داشت و به نظر بسیاری از بزرگان اندیشه شایسته عنوان ” فیلسوف معاصر” است. در همین رابطه به گفت‌وگویی کوتاه با دکتر علیرضا جوانمرد ادیب، استاد دانشگاه، پژوهشگر فلسفه و صاحب تالیفات بسیار در حوزه فلسفه اسلامی پرداختیم که شرح آن را از نظر می گذرانید.
شخصیت مرحوم علامه طباطبائی شخصیت جامع و فراگیری است که در مصاحبه چند دقیقه‌ای نمی‌شود به همه جوانب شخصیتی وی پرداخت. اما آنچه که می‌توان در این اجمال گفت این است که وی در سال 1281 شمسی در تبریز دیده به جهان گشود و در 24 آبان 1360 وفات یافت. وی از دودمان سادات طباطبایی آذربایجان بوده و نسبتش به حسن مثنی پسر امام حسن مجتبی(ع)باز می گردد؛ حیات این اندیشمند بزرگ را می توان به چهار دوره تقسیم کرد:

اولین دوره حیات او دوره کودکی و نوجوانی است که در تبریز سپری شد؛ دومین دوره مربوط به دوران تحصیل وی در حوزه علمیه نجف است؛ سومین دوره، دوره بازگشت به تبریز است و آخرین دوره، همان دورانی است که به تدریس، تألیف و نشر معارف دینی در قم اشتغال داشت.

وی در سن پنج سالگی مادر و در نه سالگی پدر خود را ازدست داد، از آن سال ها مرحوم علامه شروع به یادگیری مقدمات علوم، قرآن و کتب ادبیات فارسی مانند گلستان و بوستان کرد و این یادگیری تا سال‌های 1297 ادامه داشت. پس از آن وارد مدرسه طالبیه تبریز شد و در آنجا به علوم نقلی، فقه و اصول پرداخت.

از خود مرحوم علامه نقل شده که «در چهار سال اول تحصیل، علاقه ای به تحصیل نداشتم، لکن  عنایتی به من شد و شیفتگی به علم در من ایجاد شد و من به دنبال تحصیل علم رفتم و ترک تکلفات دنیایی کردم و از معاشرت با غیر کناره گیری کردم و در نهایت حتی از لحاظ خورد و خوراک و خواب به حد ضرورت قناعت کردم».

پس از این در سال 1304 عازم نجف می‌شود و حدود ده سال در نجف تحت تعلیم علمای برجسته آن زمان همچون  شیخ محمد اصفهانی، ایت الله نائینی، آیت الله ابوالحسن اصفهانی، آیت الله حجت کوه کمره ای قرار گرفت و حدود شش سال هم نزد سید حسین بادکوبه ای که از شاگردان با واسطه محمدرضا قمشه ای و آیت الله هادی سبزواری بوده به تحصیل فلسفه، منظومه، اسفار و و این دست کتب مهم فلسفه پرداخت.
روزی که وارد نجف شدم و به حرم حضرت امیرالمومنین (ع) رفتم از حضرت استمداد کردم در همان حالت بودم که مرحوم قاضی آمدند و گفتند: «شما نزد حضرت امیر عرض حال کردید و ایشان من را فرستادند. از این به بعد هفته ای دو جلسه با هم مباحثه خواهیم داشت

در دوره حضورش در نجف، از لحاظ عرفانی تحت تعلیم سید علی قاضی قرار گرفته که مهمترین استاد و موثرترین شخصیت در تربیت دینی وی بوده و از خود علامه نقل شده که «ما هرچی داریم از مرحوم قاضی داریم» و هر موقع اسم این استاد را می‎شنید حالش منقلب می‌شد.

عنایت حضرت امیر به علامه
از خود مرحوم علامه حکایت شده روزی که وارد نجف شدم و به حرم حضرت امیرالمومنین (ع) رفتم از حضرت استمداد کردم در همان حالت بودم که مرحوم قاضی آمدند و  گفتند: «شما نزد حضرت امیر عرض حال کردید و ایشان من را فرستادند. از این به بعد هفته ای دو جلسه با هم مباحثه خواهیم داشت، اخلاصتان را بیشتر کنید، برای خدا درس بخوانید و از زبانتان بیشتر مراقبت کنید».

بنا به نقل تاریخ مرحوم علامه طباطبائی در سال 1314 به جهت مشکلات معیشتی،به زادگاه خود شهر تبریز بازگشته و تا ده سال به کشاورزی مشغول شد. به تصریح فرزند علامه، وی از لحاظ ظاهری بسیار بی تکلف بود و از لحاظ پوشش و زندگی اصلا اهل تجملات نبود. مرحوم علامه سال 1325 عازم قم شد. در قم شروع به مطالعه و تدریس معارف اسلامی کرد. مدتی به تدریس اسفار پرداخت و بنابر توصیه برخی بزرگان درس اسفار را تعطیل کرده و به تدریس شفا پرداخت و البته در قالب جلسات خصوصی شبانه به برخی شاگردان خاص همچون دکتر غلامحسین دینانی به تدریس اسفار ادامه داد.
از جمله خدمات مهم علامه طباطبائی به فلسفه اسلامی در خلال آشنایی هانری کربن فرانسوی با این اندیشمند شیعه شکل گرفته. هانری کربن به عنوان یک مستشرق برای آشنایی با ایران، اسلام، معارف ایرانی و اسلامی پس از ورود به ایران در جلسات بسیاری با مرحوم علامه شرکت کرد و بارها تصریح کرد که «پاسخ هایی که از علامه طباطبایی میشنیدم پاسخ هایی بسیار قانع کننده و دقیق بود».

همین ملاقات‌ها و جلسات مرحوم علامه و هانری کربن سبب معرفی فلسفه شیعی به دنیای غرب شد؛ چرا که می توان ادعا کرد تا آن روز اگر آشنایی با فلسفه اسلامی بود منحصر به نقطه نظرات اهل تسنن بودو غرب شناختی از فلسفه شیعی نداشت که به برکت آشنایی و جلسات مرحوم علامه با این مستشرق فرانسوی فلسفه و اسلام شیعی به جهان عرضعه شد. از جمله نقاط مشترک اندیشه های علامه طباطبائی و هانری کربن می توان به تاکید هر دو بر نقش تأویل در معرفت نام برد.

علامه طباطبائی به معنای دقیق کلمه فیلسوف به حساب می آید، از آن جهت که صرفا حافظ آثار قدما و بزرگان نبوده، بلکه اهل تامل و تفکر بوده و به عبارتی اندیشه‌های دیگران را اندیشیده و خودش هم ابتکارات و نوآوری‌هایی داشته و اینطور نبوده که وارث صرف میراث گذشتگان باشد و خودش نوآوری و ابداعی نداشته باشد.

علامه طباطبائی به معنای دقیق کلمه فیلسوف به حساب می آید، از آن جهت که صرفا حافظ آثار قدما و بزرگان نبوده، بلکه اهل تامل و تفکر بوده و به عبارتی اندیشه‌های دیگران را اندیشیده و خودش هم ابتکارات و نوآوری‌هایی داشته و اینطور نبوده که وارث صرف میراث گذشتگان باشد و خودش نوآوری و ابداعی نداشته باشد
شاید بتوان گفت در حوزه های علمیه و در آن دوره به بحث تفسیر قرآن اهمیت و بهای لازم داده نمی‌شد و طلاب علوم دینی توجه چندانی به تفسیر قرآن نداشته و آن را دنبال نمی کردند. مرحوم علامه به جهت پی بردن به اهمیت تفسیر به این بحث ورود کرده و به تالیف تفسیر المیزان پرداخت.
همانطور که می دانید امروزه تفسیر المیزان یکی از شاخص ترین تفاسیر موجود است که از زمره تفاسیر مستند قرآن با قرآن به حساب می آید که امروزه مورد استفاده و ارجاع بسیاری از اندیشمندان و طلاب است.
یکی از آثار برجسته مرحوم علامه کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم است که ویژگی شاخص آثار فلسفی علامه در آن به معنی حقیقی متبلور شده و آن این است که مرحوم علامه در این کتاب دانش فلسفه را روزآمد کرد. در حقیقت مشکل جدی اندیشه و تفکر در عصر حیات علامه همین رواج تفکرات مارکسیستی بوده مرحوم علامه با نگاشتن کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم بدون اینکه نسبت به صاحبان نظریات مارکسیستی توهین و تحقیری داشته باشد به نقد و بررسی مبانی اندیشه آنها پرداخته و مبانی اندیشه ایشان را زیر سوال برده و اشتباهات و خطاهای اندیشه ایشان را فاش کرده. البته مرحوم شهید مطهری که از شاگردان برجسته علامه به حساب می آید بر این کتاب شرحی ارزشمند نوشته که خود به طور مجزا امکان پرداخت دارد.

علاوه بر ابتکارات یاد شده از علامه در تالیف تفسیر المیزان و کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم که در آن فلسفه اسلامی را روزآمد کرد، این دانشمند بزرگ در حوزه فلسفه اسلامی ابتکارات تاثیرگذاری دارد، که من فهرست‌وار به آن اشاره می‌کنم؛ سلب حد از خداوند متعال، معرفت شناسی، نظریه استخدام، نگاهش به اراده و علم، قاعده بسیط الحقیقه، عدم فرق بین فاعل بالجبر و فاعل بالقسر، نوآوری هایی که در مسئله اراده و قدرت ذات واجب داشته و نظر خاصش درباره مثل افلاطونی، قوه و فعل و حرکت جوهری مطرح کرد. 

اینها همه اثبات می کند که علامه علاوه بر اینکه نظرات و اندیشه های گذشتگان را به خوبی خوانده و فهمیده  بلکه به خوبی فهمیده و درک کرده و با آن زندگی کرده، یعنی نه تنها خواننده خوبی بوده بلکه خودش اندیشیده و توانسته دست به خلق یکسری ابتکاراتی در زمینه فلسفه بزند.

از جمله مهمترین نظریاتی که علامه در حوزه فلسفه اسلامی مطرح می کند نظریه ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری است. خلط بین ادراکات اعتباری و حقیقی چه بسا موجب بروز اختلافات عمیقی بین اندیشمندان شده است و عدم تفکیک این ادراکات اعتباری و ادراکات حقیقی باعث شده که خیلی ها به بیراهه روند

شیعه اساسا افتخارش به این عقلانیت و تفکری است که در شیعه جاری است. شیعه اهل استدلال، دلیل، برهان و منطق است. منطق شیعه باید معرفی شود تا ما بتوانیم جلوی بسیاری از تفکرات انحرافی نوظهور در جهان اسلام را بگیریم.
علامه را نه فیلسوف زمان خود که می توان فیلسوف معاصر دانست. ما میتوانیم از علامه درس بگیریم. علامه طباطبایی در روزگارخودش به طور جد به مهمترین مساله ای که مطرح بوده یعنی مسأله مارکسیست پرداخته و نقد زده و آثاری هم در این زمینه ارائه داده.

اصولا فیلسوف و متفکر کارش همین تحلیل کردن است و تحلیل وقتی دقیق خواهد شد که شما به عمق اندیشه یک نفر راه پیدا کنید یعنی  اندیشه را اندیشه کنید. یعنی با این اندیشه زندگی کنید. وقتی شما اندیشه را اندیشه میکنید میتوانید به نقطه ضعف و قوت یک اندیشه پی ببرید، فیلسوف باید دغدغه اش جامعه ای باشه که در آن زندگی میکند  و در آن حیات دارد

شیعه اساسا افتخارش به این عقلانیت و تفکری است که در شیعه جاری است. شیعه اهل استدلال، دلیل، برهان و منطق است. منطق شیعه باید معرفی شود تا ما بتوانیم جلوی بسیاری از تفکرات انحرافی نوظهور در جهان اسلام را  بگیریم.

منبع: تبیان

راه کارهای مقابله با تجمل گرایی

تجمل گرایی گرایش به تجملات و یکی از آسیب های اجتماعی و یک بیماری روان شناختی است. حرکت در مسیر اعتدال در زندگی کمی سخت است و گاهی پیش می آید که افراد راه افراط را پیش می گیرند و به بهانه های مختلف رو به تجمل می آورند. در این نوشتار به بررسی پی آمدهای تجمل گرایی خواهیم پرداخت.
 
راهکار اول: گسترش فرهنگ اعتقاد به رزق مقسوم
 اساسی ترین گام در رفع تجمل گرایی و اشرافی گری در جامعه این است که روزی دهنده را خداوند بدانیم و روزی را فقط از او بخواهیم. خداوند در قرآن می فرماید:

«وَ مَا مِن دَابَّةٍ فی الْأَرْضِ إِلَّا عَلی اللَّهِ رِزْقُهَا»، هیچ جنبنده ای در زمین نیست مگر این که روزی او بر خداست».

علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می گوید قول خداوند که می فرماید: «إِلَّا عَلی اللَّهِ رِزْقُهَا» بر وجوب رزق بر خداوند دلالت می کند و بارها در قرآن آمده است که رزق، از افعال مختص خداوند است و اینکه آن حقی برای خلق نسبت به خداوند است. انسان با اندیشیدن در این آیه باید به این یقین برسد که خداوند هرگز هیچ مخلوقی را بدون روزی نمی گذارد و رزق او هم مانند همه آفریده ها، بر عهده خداوند است و خداوند روزی همه جنبندگان روی زمین را، تضمین کرده است.

همچنین قرآن می فرماید: «وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجا وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ »؛ «هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می سازد و او را از جایی که گمان ندارد و به حساب نمی آورد، روزی می دهد». در تفسیر المیزان در شرح این آیه آمده است: «هر کس از محرمات الهی به خاطر خدا و ترس از او بپرهیزد و حدود او را نشکند و حرمت شریعتش را هتک ننموده، به آن عمل کند، خدای تعالی برایش راه نجاتی از تنگنای مشکلات زندگی فراهم می کند و از همسر و مال و هرچیز دیگری که مایه خوشی زندگی او و پاکی حیاتش باشد، از راهی که او هم احتمالش را ندهد و توقعش را نداشته باشد، روزی می فرماید. پس مؤمن این ترس را به خود راه ندهد که اگر از خدا بترسد و حدود او را محترم بشمارد و به این جهت از آن محرمات کام نگیرد، زندگی اش تأمین نشده و به تنگی معیشت دچار گردد. نه، این طور نیست. برای اینکه رزق از ناحیه خدای تعالی ضمانت شده و خدا قادر است که از عهده ضمانت خود برآید».

امام صادق علیه السلام در پرسش تامل برانگیزی می فرماید: «إن کان الرزق مقسوما فالحرص لماذا؟، اگر رزق مقسوم و قسمت شده است، پس حرص ورزی برای چیست؟»؛ یعنی اگر انسان معتقد باشد که رزق هرکسی مشخص است و هیچ کس بدون روزی رها نشده است، به حرص ورزی و افزون طلبی و زیاده خواهی در جمع آوری مال و تجمل گرایی مبتلا نخواهد شد. با توجه به این حدیث، هرکس رزق مقسوم و معینی دارد که خداوند آن را حق طبیعی او قرار داده است. اگر به آن دست نیافت، یا خود کوتاهی کرده است یا دیگران، او را از حقش محروم ساخته اند.

انسان مؤمن و متوکل به خداوند بر اساس نظام حکیمانه - که برای هر چیزی اسباب خاص خودش را قرار داده است، به دنبال کسب و کار می رود تا روزی خود را تأمین کند. البته این اسباب و ابزار، مایه آرامش و اطمینان و تکیه گاه اصلی او نیستند، بلکه تکیه گاه اصلی او توجه اصلی او به خداوند است که همه عالم در ید قدرت او است. چنین انسانی در ورای همه این ظواهر، دست خدا را می بیند و می داند که او متکفل روزی مخلوقات خود و کارساز واقعی است. بنابراین، کار و تلاش خود را صرفا وسیله ای برای رسیدن به رزق الهی می داند و در نتیجه، دچار حرص و افزون طلبی نخواهد شد.

با گسترش فرهنگ اعتقاد به رزق مقسوم و توکل بر خداوند در جامعه، زمینه حرکت های ناسالم اقتصادی همانند احتکار، گران فروشی، حبس کردن ثروت و راکد گذاردن سرمایه ها (که همه ریشه در حرص و تجمل گرایی و افزون طلبی دارد) از میان خواهد رفت؛ زیرا افراد با ایمان می دانند رزق و روزی حلال و مقدر الهی با حرص و ولع افزایش نمی یابد. امام صادق بر می فرماید: «حرص ورزیدن شخص حریص عامل جلب رزق نیست و بد آمدن و ناخوشایندی شخص نیز باعث رد رزق نمی شود».

راهکار دوم: تبدیل شدن قناعت پیشگی، به هنجار و ارزش اجتماعی
ضد اشرافی گری و زیاده خواهی، قناعت است. قناعت در المفردات، این گونه تعریف شده است «القناعة الاجتزاء بالیسیر من الاعراض المحتاج الیها»، قناعت اکتفا به مقدار کم از آن کالاهایی است که انسان، به آنها محتاج است. از نظر اصطلاحی، قناعت، ملکه ای است برای نفس که سبب اکتفا کردن از مال، به اندازه ضرورت است؛ بدون این که در طلب زیادتر از آن سعی کند و خود را به رنج افکند.

یکی از راه های عملی دفع تجمل گرایی، قناعت پیشگی است؛ یعنی انسان قناعت و اکتفا را در خود تقویت و از حرص ورزی در جمع آوری مال خودداری کند. امام باقر علیه السلام فرمود: «اِدفَع عَظیمَ الحِرصِ بِإیثارِ القِناعة؛ حرص شدید را با به کار بستن قناعت از بین ببر».

افرادِ یک جامعه، می توانند با رعایت زهد و قناعت، مصارف غیر لازم را در خوراک، پوشاک، مسکن و وسایل زندگی کاهش دهند و از خرید کالاهای لوکس و تجملی و هزینه برای ساختمان های مجلل خودداری کنند. این روش، امکان صرف سرمایه های اضافی را در امور تولیدی و زیربنایی فراهم ساخته و نه تنها سطح اشتغال را در جامعه بالا می برد و بیکاری، فقر و محرومیت عده زیادی را حل می کند، بلکه درآمد و ثروت را در جامعه به صورت عادلانه توزیع می کند.

ادامه »

آشنایی با چند پایگاه علمی فارسی برای جستجوی مقاله و پایان نامه

 در این مطلب چند پایگاه اطلاعاتی فارسی پراستفاده را به شما معرفی خواهیم کرد که در جستجوی مقالات و پایان نامه های فارسی کمک بسیاری به شما خواهند کرد.

پایگاه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

آدرس سایت: irandoc.ac.ir

پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران بیش از ۴۰ سال سابقه دارد (از سال ۱۳۴۷) و پایگاه این پژوهشگاه که به ایرانداک معرف است دارای بیش از ۶۱۵ هزار رکورد اطلاعاتی در حوزه های مختلف است. در این پایگاه امکان دسترسی به پایان نامه ها، طرح های پژوهشی، همایش ها، مقاله ‌ها و گزارش های دولتی تولید شده در داخل کشور را فراهم می کند. در این پایگاه نسخه تمام متن بیش از ۲۶۰ هزار پایان نامه وجود دارد.

پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی

آدرس سایت: sid.ir

پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی وابسته به جهاد دانشگاهی محبوب ترین پایگاه علمی در ایران است چرا که امکان دسترسی به هزاران مقاله را به صورت رایگان فراهم کرده است. مهمترین خدمات این پایگاه عبارتند از: نمایه سازی نشریات علمی پژوهشی کشور، دسترسی رایگان به چکیده مقالات و متن کامل مقالات، معرفی و نمایه سازی نشریات ایرانی ISI

پرتال جامع علوم انسانی

آدرس سایت: ensani.ir

پرتال جامع علوم انسانی وابسته به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. این پرتال دارای بیش از ۳۰۰ هزار داده علمی است و امکان دسترسی به ۲۲۵ هزار داده تمام متن و  حدود ۱۱۰ هزار مقاله  تمام متن را در اختیار شما قرار می دهد. این پرتال با بیش از ۱۰۰۰ نشریه علمی همکاری دارد.

پایگاه استنادی علم جهان اسلام (ISC)

آدرس سایت: isc.gov.ir

این پایگاه منتشر کننده لیست مجلات معتبر کشورهای جهان اسلام است. در سایت این پایگاه ۶۳۵۰۰ مقاله علمی قابل دسترسی است.

نور مگز: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی

آدرس سایت:  noormags.com

نور مگز وابسته به مرکزتحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است که وظیفه شناسایی و عرضه مجلات تخصصی علوم انسانی و اسلامی را بر عهده دارد. این پایگاه در صورت عضویت در آن، امکان دسترسی به مجلات تمام متن را در اختیار شما قرار می دهد.

منبع:www.irantahgig.ir 

سایت قایمیه: در این سایت هزاران جلد کتاب قرار دارد که به راحتی در دسترس کاربران قرار می گیرد.

پایگاه اطلاع رسانی غدیر

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

کتابخانه فقاهت

سیویلیکا – بانک کنفرانس‌های علمی کشور
پایگاه علمی و موتور جستجوی مقالات سیویلیکا، یکی از بزرگ‌ترین بانک مقالات تخصصی کشور، پایگاه تخصصی کنفرانس‌ها و همایش‌ها است که در سال ۱۳۸۴ شروع به فعالیت کرده است و در زمینه‌ی علوم سلامت و پزشکی، علوم زیستی و کشاورزی، علوم فیزیکی و مهندسی، علوم اجتماعی  به نمایش موضوعی کنفرانس‌ها می‌پردازد. و در بردارنده‌ی بیش از ۵۰ هزار مقاله تخصصی فول تکست می‌باشد.

 هدف از راه‌اندازی این پایگاه جمع آوری نتایج تحقیقات و مطالعات پژوهشگران و دانشجویان ایرانی است، به‌گونه‌ای که به سهولت و به صورت یک مجموعه در دسترس دیگر محققین قرار گیرد. طبیعی است که با این کار از انجام مجدد تحقیقات تکراری و اتلاف وقت و هزینه جلوگیری خواهد شد. استفاده از این پایگاه می‌تواند برای  دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی که در حال انجام پایان نامه خود هستند،کمک موثری باشد.

قال امیرالمومنین علیه السلام : “الحقیقه محو الموهم مع صحو المعلوم” تحقیق از بین بردن خیالات

وشفاف کردن واقعیتهاست.

امیرالمومنین علی (ع) می فرمایند: آنچه علم را در درون انسان وارد می کند فهم است و آنچه

جوهره علم را آشکار می سازد احاطه بر حقیقت اشیاء و کارهاست. (اصول کافی، ج1،ص 48).

بایسته های علمی پژوهشگر
1-برخورداری از اطلاعات عمومی متناسب با موضوع تحقیق.
یعنی موضوعی را که انتخاب می کند متناسب با سطح معلومات خودش باشد.
2-قدرت شناسایی منابع و توان تتبع در آنها.
جستجو در منابع ، پایه تحقیق است وپایه تحقیق تتبع و گرد آوری وشناسایی مواد خام است بنابراین تحقیق، تتبع همراه با تحلیل و پردازش و نقد است.
3-توان گرد آوری داده ها و درک وتحلیل و تبدیل آنها به یافته ها.
یک محقق باید از توان تحلیل داده ها و تبدیل آنها به یافته ها برخودار باشد در یر این صورت همانند کارگری می ماند که درانبوه آجر و گچ وسیمان و ماسه سرگردان نشسته واز چگونگی جابجایی و کاربرد آنها آگاهی ندارد نمی تواند فصل بندی کند واینکه کدام مطلب را اول ویا دوم و… بگذارد
4-داشتن دستگاه برهان پذیری و استدلال آوری.
یعنی محقق اول حداقل برای خودش مشخص شود که دنبال چه چیزی است مدعایش را بطور واضع بیان کند تا برای اثبات آن بتواند از انواع ادله عقلی و نقلی و… استفاده نماید.

5-آزاد اندیشی و تعصب گریزی
یعنی محقق باید از یک روحیه بی طرفی وکنجکاوی برخودار باشد و نتیجه مستدل پژوهش را بپذیرد هر چند بر خلاف میل درونی یا افکار عمومی یا گفته های استادش باشد. تعصب بی جهت نداشته باشد.حق پذیر باشد.
6-داشتن اندیشه فرازمانی و فرامکانی.
7- آشنایی با زبان های گوناگون
از آنجایی که زبان فارسی با همه زیبایی هایی که دارد زبان اندکی از مردم جهان است و کتب و مقالات نگاشته شده به زبان فارس کمتر از کتابهایی است که به زبان انگلیسی و عربی منتشر شده از این روی آشنایی محقق به زبان های انگلیسی و عربی این امکان را برای محقق فراهم می کند تا از تنوع منابع بیشتری در تحقیق استفاده نماید.
8-بهرمندی از ابزار بروز و کارآمد
استفاده از نرم افزار های پژوهشی از جمله جامع التفاسیرنور ، جامع فقه اهل بیت، جامع الاحادیث وسیره معصومین (ع)و …سامانه های اطلاع رسانی .فهرست ولیست پایگاههای دینی در سایت راهنما نور نت .