مقاله بررسی حقوق و وظایف زوجه در خانواده

چکیده:
هدف از اين مقاله بررسي حقوق و وظايف زوجه در خانواده مي باشد. از مسائل مهمي كه يك زن بايد بداند حقوق و وظايفي است كه در قبال همسر خويش دارد و با آگاهي و شناخت نسبت به آنها مي تواند عملكرد درستي در خانواده داشته باشد.
دوستي و رفتار نيك ، زن در خانواده داراي حقوق غير مالي و مالي مي باشد كه شامل: مهرباني و ملاطفت با زن پرهيز از تنبيه و توهين به همسر و… و حقوق مالي مانند: حق ، با زن، احترام و تكريم زن، اظهار محبت و دوستي مهريه، حق نفقه، طلاق است. همچنين داراي وظايفي در قبال همسر مي باشد از جمله آنها: تمكين، حفظ عفت و خودآرايي زن براي همسر،حفظ اموال شوهر و… مي باشد. ،وفاداري نسبت به شوهر
واژگان كليدي: زن، حقوق، وظايف، زوجه

دانلود مقاله

جایگاه خمس

نگارنده:سرکار خانم دهرویه

«خمس» یکی از فرایض اسلامی است و از فروع دین می­باشد. حکم وجوب تخمیس، یک پنجم، در هرگونه از استفاده مردم، چه کم باشد چه زیاد ثابت است. خمس از اصولی است که از ریشه ایمان ناشی می­شود و صداقت آن به وسیله مبارزه  با مال­اندوزی و تطهیر نفس خود، از مظاهر فریبنده دنیا و تزکیه آن از آزمندی و حرص تجلّی می­یابد. خداوند متعال، خمس را به پیامبر اسلام(صلی­الله­علیه­و­آله­و­سلم) و ذریّه گرامی او، جهت اکرام و احترام آنان، اختصاص داده است.

با توجه به آیات و روایات خمس یکی از واجبات دین می­باشد خمس یعنی یک ­پنجم مال که هر مسلمان طبق شرایط مقرره از مال خویش به مصرف می­رساند یکی از آیاتی که در قرآن دلالت بر مشروعیت خمس و وجوب آن دارد آیه­ی چهل­و­یک سوره انفال است. خداوند در آغاز آیه­ی مبارکه می­فرماید (هرگونه منافعی که نصیب شما می­شود) خمس آن بر شما واجب است چرا که یک پنجم آن مال خدا و پیامبر(صلی­الله­علیه­و­آله­و­سلم) و امامان معصوم(علیه­السلام) و فقرای سادات می­باشد. از آن­جا که انفاق مال در راه خدا اگرچه یک پنجم باشد، برای هر انسانی نوعاً مشکل است، برای آسان شدن آن به­راستی یک چیز کارگشا و لازم است و آن ایمان به خداست، که اگر ایمان واقعی باشد انسان را با عشق به معنویت سوق می­دهد. هدف رسیدن به سعادت و خوشبختی است، و آن جز با ایمان به خدا میسر نمی­گردد، به همین خاطر در ادامه آیه شریفه آمده: اگر ایمان به خدا داشته باشید آن­گاه خمس دادن برای شما خیلی راحت و آسان می­شود.

قرآن­کریم چه خوش ما را متوجه به این نکته می­کند که: انفاق و بخشش هر چیز گران­قدری در راه خدا، در صورتی گورا و آسان می­شود که پشتوانه­ی معنوی و ایمانی داشته باشد و قرآن روی سخن را متوجه مؤمنان ساخته است که ادعای ایمان، نشانه داشتن ایمان نیست. مؤمن واقعی کسی است که تسلیم همه دستورات دینی باشد و با عمل مخلصانه، آن را به اثبات برساند، خصوصاً در امور مادی همانند دادن خمس و [زکات] به گونه­ای که کاربرد عملی آن را از خود بروز دهد.

قرآن­کریم کاربرد این فریضه را موجب آرامش روح و روان دانسته و ایمان به آن را حلقه اتصال به خدا نشان داده و با تشریح آن بودجه رهبری اسلام و هزینه­های حوزه دینی را تأمین و نهادینه کرده است. همچنین ائمه­اطهار(علیهم­السلام) که مفسرین حقیقی قرآن هستند بر فوائد و آثار خمس تأکید بسیاری کرده­اند.

خمس برای تأمین بودجه هر کار خیری است که امام بخواهد انجام دهد و برای هر موردی که صلاح بداند مصرف کند. از این رو به جاست که نقش آن در تحقق آثار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و . . . روشن و ابعاد گوناگون آن ارزیابی شود. یکی از دلایل انتخاب این موضوع اثر غذا و درآمد حلال در رشد و روح انسان است که یکی از راه­های پاک شدن و مطهر شدن درآمد، دادن واجب شرعی یعنی خمس می­باشد.

خمس با اینکه از فروع دین است متأسفانه در جامعه مورد ظلم واقع شده و کم­کم به دست فراموشی سپرده شده است.

خانواده و باورهای دینی دختران

نگارندگان: طلاب سطح دو عصمتیه سمنان

خانواده به سان هسته مرکزی و اولین نهاد و زندگی اجتماعی، در حقیقت سرنوشت ساز تمامی جریان‌ها و هنجارها و ناهنجارها که ما را به رویکرد ویژه‌ای فرا می‌خواند و از همین روست که در بسیاری از آیین‌ها و باورها نگاه ویژه‌ای به این نهاد مقدس شده است و اگر این نهاد به سمت و سوی مستقیم هدایت شود ثمره‌‌ی شیرین و گوارا داشته و اگر مسیر هدایتش به بیراهه کشیده شود تنفس حیات بشری دچار اختلال می‌گردد.

در خانواده مادران نقش کلیدی در تربیت و پرورش دختران دارند؛ چرا که نوزاد در آغوش پر مهر ومحبت مادر رشد می‌کند و کلیه قواعد و مسائل زندگی را از قبیل محبت کردن، راه رفتن، ادب، اخلاق و نزاکت را فرامی گیرد و در این مرحله است که شخصیت او شکل می‌گیرد و رفتار وکردار وی تحت کنترل و نظارت ومراقبت والدین قرار دارد چنانکه از کارهای بد و نادرست او را منع کرده و در انجام کارهای خوب تشویق می‌نمایند تا وقتی که وارد سایر کانونهای اجتماعی مانند مهد کودک ومدرسه بشود و بتواند خود را بشناسد و با آن محیط‌ها و امور مربوط به آنها توجیه نماید و تا حدودی استعدادهای خود رابروز دهد.[1]

در واقع مشعل‌دار عاطفه انسانی درمحفل خانواده و در جامعه بزرگ بشری، وجود پاک و دل‌های بی‌آلایش مادران است و نقش رهبری آنها از جهت پاسداری از ارزش‌های انسانی اسلامی بسیار مهم و خطیر می‌باشد و به جرأت می‌توان گفت، بدون وجود مادری پاک نهاد، تربیت دختران با مشکلاتی جدی رو به روست، در واقع تربیت صحیح دختران و پاسداری از کیان انسانی و دینی خانواده، مهم‌ترین وظایف او، به عنوان مادر می‌باشد.

بدیهی است در این زمینه نقش پدر که به عنوان رئیس یا مدیر خانواده که بر حسن انجام امور آن نظارت و مراقبت دارد و تأثیر بسزایی در عملکرد خوب مادر دارد و باعث آرامش مادر و تقویت روحیه اش می‌شودکاملا مشخص می‌باشد. چرا که وظایف سنگین زندگی از لحاظ تهیه جا و مکان وتامین وسایل زندگی موردنیاز افراد خانواده که در قانون به آنها نفقه گویند از وظایف و تکالیف اختصاصی او می‌باشد.

با توجه به جایگاه و قداستی که خانواده دارا می‌باشد پرورش نسلی شایسته از ویژگی‌های یک خانواده موفق می‌باشد، کارکرد یک خانواده در پرورش فرزندان، و در این میان دختران جوان حائز اهمیت می‌باشد.

[1] - کیانی و همکاران، 1389، ص97

باورهای مذهبی

باورهای مذهبی در اعضای خانواده عامل قوی در کنترل و مدیریت روابط و رفتارها می‌باشد. آنان که به یاد خدا هستند از وسوسه‌های شیطان متأثر نمی‌شوند و یاد خدا سلاحی است که از آنان در برابر شیطان محافظت می‌کند. همانطور که خداوند در قرآن می‌فرماید:« فَاذْکُرُوني‏ أَذْکُرْکُمْ وَ اشْکُرُوا لي‏ وَ لا تَکْفُرُونِ»[1] پرهیزگاران هنگامی که گرفتار وسوسه‌های شیطان می‌شوند، به یاد خدا و پاداش و کیفر او می­افتند و ناگهان بیدار می‌شوند.

برخورداري همسران از باورهاي ديني و اعتقادي در کارکرد خانواده تأثير اساسي دارد. بيگانگي و بي‌توجهي آنها به اعتقادات و باورهاي مذهبي، باعث مشكلات جدي در زندگي خواهد شد. قرآن كريم مي‌فرمايد: «وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى؛[2] هر كس از ياد و ذكر من رويگردان شود در زندگي سختي قرار خواهد گرفت.» پر واضح است كه ذكر و ياد خداوند، از باور و اعتقاد دروني به خالق هستي و ايمان به توحيد بر مي‌خيزد. قرار گرفتن در زندگي سخت و ناگوار مي‌تواند به دليل حرص، ترس و اضطراب حاصل از اين رويگرداني باشد. رويگرداني از باورهاي ديني و اعتقادي، آرامش و لذت را از زندگي مي‌ستاند و موجب حيرت و سرگرداني و احساس پوچي مي‌شود. ممكن است علي‌رغم امكانات مادي و رفاهي خوبي كه دارد، اما زندگي آرام و مطمئني نداشته باشد.

ادامه »

باید ها ونبایدهای مراسم ختم

1-  آرامش دادن و تسکین آلام صاحب عزا

ائمه معصوم( علیه السلام) قبل از دفن و پس از آن به صاحبان عزا تسلا و آرامش می دادند(نوری، 1408، ج1، ص174) و برای تشویق مسلمین خلعت های بهشتی را پاداش تسکین دردهای عزادار معرفی می فرمودند. به این ترتیب یکی از رفتارهای اجتماعی که از طرف اسلام، تأکید فراوانی بر آن شده و به نوعی در زمرۀ عبادات قرار گرفته است، تسلیت گفتن به صاحبان عزا است. از پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل است: «هر که اندوهناکی را تسلیت گوید، خداوند در روز قیامت به او احترام کرده، لباس زیبایی را بر او خواهد پوشاند.»(حر عاملی، 1409، ج3، ص213)

امام صادق(علیه السلام) می فرمود: «تسلیت دادن به خانوادۀ مردگان واجبی دینی است.»(کلینی، بی تا، ج3، ص204) و در واقع آن را مستحب موکد می دانستند. بر این اساس، نشان دادن خود به صاحبان عزا به منظور تسلابخشی، خودنمایی منفی نیست.

2- پرهیز از ایجاد دغدغه و مراعات حال عزادار

امام صادق(علیه السلام) به مجلس گروهی عزادار وارد شد و به آنان فرمود: «پروردگار، مصیبت وارد شده بر شما را جبران فرموده، به جبران صبر و تحمل تان پاداش خوبی به شما داده و شخص متوفی را نیز در سایۀ رحمت خویش قرار دهد. سپس از مجلس خارج شدند.»( حر عاملی، 1409، ج3، ص174) این روایت و موارد مشابه(همان، ج3، ص218) نشانگر آن است که باید مراسم را به سادگی برگزار کرده و آشنایان و دوستان به ابراز همدردی بسنده کرده و زحمت ایجاد نکنند.

3- غذا بردن برای عزادار و نهی صریح معصومان( علیه السلام) از تناول غذای عزادار

ائمه معصومین( علیه السلام) توصیه های بسیار مهمی برای خیرات، آرامش بخشی و تسکین آلام خانواده عزادار داشتند ولی در عین حال تاکید می فرمودند: به جز همسر مرد متوفا که احکام خاصی در عده وفات شوهر دارد، درباره بقیه افراد؛ عزاداری تا سه روز است (وسائل‏الشیعة، ج3، ص271، حدیث3624) و این سنت به معنای بی احترامی و بی وفایی نیست، زیرا توصیه های ارزشمندی برای تداوم نیکی به آن ها مطرح شده است.

متاسفانه امروزه سنت های نادرستی در حاشیۀ مراسم عزاداری و ختم شکل گرفته است که افراد با ایمان موظفند برای برطرف کردن آنها بکوشند. به عنوان مثال صاحبان عزا حتماً باید مراسم سوم و هفتم برگزار نموده و غذا تهیه کنند و از مهمانان پذیرایی نمایند و… .

اگر برای برگرداندن آرامش روحی عزادار، تصمیم به حضور بیشتر در کنار آنان دارند، نباید به خانوادۀ مصیبت دیده اجازه بدهند که برای پذیرایی از آنها در سالن و منزل دچار تکلف و دردسر شوند. باید سعی کنند خانواده عزادار حتی دغدغۀ خورد و خوراک خویش را نیز نداشته باشند! پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) به حضرت زهرا(س) و اسماء امر نمودند برای شکستن سنت های جاهلی و فرهنگ سازی، به همراه بانوان دیگر غذا بپزند و به منزل خانواده عزادار ببرند، تا آن ها حتی دغدغه غذا پختن نداشته باشند.(وسائل‏الشیعة، ج3، ص237، حدیث،237)

امام صادق( علیه السلام) می فرماید: «غذا خوردن نزد مصیبت دیدگان از رفتارهای زمان جاهلیت است و سنت اسلامی این است که غذای عزادار از سوی دیگران فراهم شود، همان گونه که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد جعفر بن ابی طالب، چنین رفتاری را در پیش گرفت.»(همان)

اکنون باید قضاوت کنیم که رفتار امروز جامعۀ ما منطبق با سنت های اسلامی است و یا سنت های جاهلیت؟! متأسفانه ما در بیشتر موارد به این سنت اسلامی عمل نکرده و به جای آن که باری از دوش مصیبت دیدگان برداریم، سربار آنها شده و هزینه های سرسام آوری را بر دوششان تحمیل می کنیم و حتی اگر آنان مشکلی از لحاظ مالی نداشته باشند، دغدغۀ فکری چگونگی پذیرایی از مهمانان خوانده و ناخوانده، آنان را رنج خواهد داد.

در مقابل، خود نیز متحمل هزینه هایی چون خریدن تاج گل های گران قیمت، اعلام تسلیت در قالب تابلوها، اوراق تبلیغاتی و …. می شویم که نه سودی به متوفی خواهد رساند و نه به خانوادۀ آن ها، بلکه موجب آزار و شرمندگی افرادی خواهد شد که توانایی مالی انجام چنین هزینه هایی را نداشته و با این وجود، قصد اعلام همدردی با مصیبت دیدگان را دارند!

در این رفتارها بیش از آن که به تسلای خاطر صاحبان مصیبت اندیشیده شود، گویا موقعیتی به دست آمده که برخی افراد، ثروت، هنر، مقام و … خویش را در معرض تماشای دیگران گذاشته و از آن لذت ببرند. طبیعی است که چنین رفتاری مورد تأیید دین اسلام نیست.

شرکت ما در مراسم ختم، باید دست کم سه نتیجۀ مثبت به دنبال داشته باشد که یکی از آنها آرامش دادن به مصیبت دیدگان و دیگری عبرت گرفتن خویش و دل نبستن به دنیای فانی و سوم مغفرت و رحمت متوفی است و هر چه که در این راستا نباشد، نمی تواند رفتار مثبت باشد.

برخی از مومنین می گویند: ما دوست داریم به سنت پیامبر گرامی عمل کنیم، ولی اگر غذا نخوریم به صاحب مجلس بی احترامی می شود! در پاسخ باید گفت: برای برطرف کردن هر بدعتی مشکلاتی وجود دارد. بی شک بهبود آداب و سنت ها مستلزم تلاش و مراعات یکایک ماست و البته می توان با مشورت و صمیمیت برای تبعات منفی آن به فراخور روحیه صاحب عزا راهکار پیدا کنیم.

مصرف غذای خانواده عزادار در سالن، منزل و مسجد … ، مصداق بدعت در سنت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) و مایه ظلم به افرادی است که حال خوشی ندارند.

ادامه »

هدف از برگزاری مجالس ختم

هدف از برگزاری مجالس ختم در سومین روز درگذشت یک مسلمان، یا هفتم و …، تجلیل از کسانی است که روزی در میان ما بوده و اکنون از جمع ما به سرای باقی شتافتند. این گونه مجالس از آن رو برگزار می شود، تا مردم ضمن ابراز همدردی و تسلیت گفتن به صاحبان عزا، با قرائت قرآن، بیان مصائب اهل بیت و معارف و مسائل دینی از سوی سخنرانان و مداحان، هم ثوابی برای روح مردگان نثار شود و هم عبرت و درس آموزی برای دیگران باشد که روزی برای آنان نیز چنین سرنوشتی خواهد بود.

درباره مجالس سوم و هفتم و… به روایتی که دلالت بر این موضوع داشته باشد، برخورد نکردیم، لکن برخی از فقیهان از روایاتی که توصیه به بردن غذا برای نزدیکان میت تا سه روز می کند، استفاده کرده اند که حدّ عزاداری برای میت تا سه روز می باشد.(محقق بحرانی، بی تا، ج4، ص157 و158)

البته درباره مراسم چهلم، آنچه که در فرهنگ دینی ما وارد شده، بزرگداشت چهلم شهادت حضرت سید الشهداء( علیه السلام) است که مصادف با بیستم ماه صفر می باشد. امام حسن عسکری ( علیه السلام) در حدیثی علامت های «مؤمن» را پنج چیز شمرده است: نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک نهادن و « بسم الله » را در نماز، آشکارا گفتن.( ملکی تبریزی، بی تا، ص85) لکن این مراسم برای هیچ کدام از ائمه دیگر ( علیه السلام) سفارش نشده است، بلکه تنها برای حضرت سید الشّهداء ( علیه السلام) این سنّت و شعار در مکتب تشیع وضع و جعل شده است. و حکمت آن نیز احیای خاطره غم بار عاشورا و تداوم شور عاشورایی در زمان های بعد بوده است.

 نکته قابل ذکر آن است که این گونه مجالس، اگرچه جزو سنت پیامبر نیست، امّا لزوماً بدعت هم نمی تواند باشد؛ زیرا اولاً با توجه به معنای بدعت که عبارت است از وارد کردن چیزی در دین که جزو دین نیست؛ چون این گونه مجالس به شرع نسبت داده نمی شود تحت عنوان بدعت قرار نمی گیرد.

ثانیاً این مسئله گرچه به صراحت در سنّت پیامبر نیامده است، اما تحت عنوان عمومات دینی قرار می گیرد؛ زیرا علاوه بر این که آیات قرآن در این گونه مجالس تلاوت می شود، جنبه های مثبت اجتماعی؛ نظیر صله ارحام، ابراز همدردی با برادران ایمانی و … را نیز به دنبال دارد. اقامه مجالس عزا و مراسم برای اموات، خود موجب گسترش فرهنگ دینی می شود و فرصتی مناسب برای بیان معارف الهی و توحیدی است، قضایای تاریخ اسلام گوشزد می شود، پرهیز از گناه و رعایت تقوی سفارش می شود، و موجب اعتلای فرهنگ دینی و عمومی مردم می شود؛ بنابراین، برگزاری چنین مجالسی نه تنها مورد نهی شارع نیست، بلکه مطلوب نیز هست.

بنابراین برگزاری مراسم سوم، هفتم، چهلم و سالگرد؛ به منظور حفظ یاد و خاطره گذشتگان و احترام به آن هاست که موجب تسکین قلوب بازماندگان می گردد. در آموزه های دینی به برگزاری این گونه مراسم به صورت خاص( هفتم، چهلم و سالگرد) تصریح نشده، بلکه از آموزه های دینی استفاده می شود که به زیارت اهل قبور رفته و یا به فعالیتهایی پرداخته شود که از آن ها به عنوان خیرات و باقیات الصالحات یاد می شود. براین اساس برگزاری مراسم هفتم و چهلم و سالگرد به جهت خیراتی که در این مراسم برای رفتگان به عمل می آید، از سنت های پذیرفته شده بوده و هست.

از روایات استفاده می شود خیرات و طلب آمرزش برای اموات در وضعیت آن ها در آخرت تأثیر خواهد داشت، برای اموات از هر چیز بهتر و مفیدتر، صدقه و احسان به فقرا و اهدای ثواب آن برای مردگان است، رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)فرمود: «صدقه حرارت قبرها را از بین می برد».(محمدی ری شهری، 1384،ماده صدقه، شماره10342).

از همین روست که بسیاری از بازماندگان، به جای صرف هزینه های سنگین مثل تاج گلها و کارت پستال، بنرها و پارچه های عرض تسلیت … هزینه هایی را صرف خرید جهیزیه، ساختن مدرسه و مسجد، کمک به بهزیستی و … می نمایند.

برای اموات بهترین دعا این است که انسان برای آنان از خدای مهربان طلب عفو و مغفرت کند و بخواهد خداوند رحمت و بخشش و نعمتهایش را بر آنان نازل فرماید.

رفتن به زیارت قبور غیر از فوایدی که برای اموات دارد، برای زندگان نیز مؤثر است و ثواب آن به خود آنها نیز می رسد. کسی که سوره حمد، آیه الکرسی، نماز  میخواند و یا صدقه می دهد، اول ثوابش به خود خواننده می رسد و بعد به میت می رسد.

مفهوم خیرات وصدقه اعم است  و شامل هر نوع کار خیر، یا حتی نیت و فکر و اندیشه خیر برای مردم و اسلام می شود می توان هر عمل خیری را به قصد قربت، انجام داد و ثواب آن را به روح اموات نثار کرد.

چگونگی برگزاری مجالس ختم با توجه به سنت های پسندیده در اسلام

نگارندگان: معصومه شیخ الاسلامی، آمنه نوبخت، مرضیه ولی، الهه نوبخت.

چکیده:

آنچه در فرهنگ دینی ما وارد شده، بزرگداشت چهلم شهادت حضرت سید الشهداء است و در مورد مجالس سوم و هفتم و … به روایتی که دلالت بر این موضوع داشته باشد برخورد نکردیم. لکن هرچند برگزاری این نوع مجالس ختم و عزا، جزو سنت پیامبر (ص) نیست، اما لزوماً بدعت هم نمی تواند باشد و تحت عنوان عمومات دینی قرار می گیرد.

برخی از بایدها و نبایدهای مجالس ختم عبارتند از: آرامش دادن و تسکین آلام صاحب عزا، پرهیز از ایجاد دغدغه و مراعات حال عزادار، غذا بردن برای عزادار و نهی صریح معصومان (ع) از تناول غذای عزادار، پرهیز از کفر و ناشکیبائی، دقت زیاد برای تصرف در مال و دارایی متوفی، زیارت مزار درگذشتگان، طلب مغفرت برای درگذشتگان، یاد مرگ و قیامت و عبرت گیری و …

واژگان کلیدی: مجالس ختم، عزاداری، عزاداری در اسلام

مقدمه:

عمر انسان در این جهان کوتاه و روزگارش گذران و ناپایدار است و فطرتاً به حیات جاودان مشتاق و آرزوهایش بس بیکران و دارای خواسته های نامحدود می باشد و علی رغم این امور، خواه و ناخواه امروز یا فردا مرگش فرا می رسد و سرانجام پس از تحمل رنج ها و سختی ها، این جهان را با هزاران آمال و آرزو ترک می گوید و عزیزان خود را در غم مفارقت و جدایی می گذارد و می گذرد.

در طول تاریخ همواره بازماندگان، برای یادبود و بزرگداشت عزیزان از دست رفته به روش های مختلف با توجه به فرهنگ ها وآیین های هر جامعه ای، به عزاداری و سوگواری می پردازند.

برگزاری مراسم ترحیم، حقی است که میت بر گردن بازماندگان و سایرین دارد که در این باب نیز روایات بسیار است، از جمله حقوق مسلم مؤمنین نسبت به یکدیگر عیادت به هنگام بیماری، شرکت در تشییع جنازه، حضور در نماز میت، وجوب غسل میت ودفن وکفن اوست . مؤمنین در نماز میت و در قنوت های آن به نیکو کار بودن میت شهادت می دهند و برایش دعا می کنند و در مجلس ترحیم برای مغفرت و علوّ درجات او آیاتی از قرآن را تلاوت می نمایند و برای او رحمت می فرستند. روشن است که  انجام این امور چه تأثیر بسیار زیادی در وضعیت میت خواهد داشت .

نکته دیگردر برگزاری مجالس سوگواری،تنبّه و بیداری شرکت کنندگان در این محافل است،یاد قیامت، مرگ، معاد، روز حساب، و…بسیار سازنده است وانسان را از خواب غفلت بیدار می سازد و یکی از بهترین بسترهای آن همین مجالس است و بدیهی است که اگر مردم با ایمان و متدیّن توجه بیشتری به فلسفه برگزاری مجالس ترحیم و سوگواری مبذول دارند دیگر گرفتار آن همه رنج و محنت ناشی از نفوذ سنت های غلط نمی گردند.

مقاله پیش رو به بیانی در رابطه با چگونگی برگزاری مجالس ختم با توجه به سنت های پسندیده در اسلام می باشد سنت هایی که با مرور زمان جای خود را به رسوم غلطی داده است که از اصول اولیه برگزاری مجالس ختم در حال دور شدن می باشد.      

عنوان مقاله: تجسم اعمال  در قیامت از دیدگاه آیات و روایات

نگارنده: الهه نوبخت

چکیده:
تجسم اعمال تبیینی است از چگونگی تاثیر اعمال انسان در سرنوشت نهایی او و تحلیلی است از نحوه ارتباط میان اعمال دنیوی با جزای اخروی. مقصود از تجسّم یا تمثّل أعمال و أحوال انسان، این است که هرکاری را که انسان در این جهان انجام ‌دهد در جهان دیگر به‌صورتی متناسب با آن جهان نمودار می­گردد و پاداش‌ها و کیفرهایی که انسان‌ در آخرت با آن مواجه می‌گردد، از ناحیه غیر و خارج از ذات انسان نیست، بلکه همان اعمال انسان و ملکات اخلاقی و روحیات و افکار و عقاید اوست که در سرای دیگر به‌صورت انواع پاداش‌ها و نعمت‌های بهشتی یا به‌صورت انواع عذاب و شکنجه ظاهر می‌گردد.

این مطالعه با هدف تبیین « تجسم اعمال  در قیامت از دیدگاه آیات و روایات  «انجام شده است. مطالعه حاضر، تحلیلی- توصیفی و با استناد بر منابع معتبر و نتایج تحقیقات مرتبط، صورت گرفته است.. از مهم‌ترین نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش آن است آنچه بهشت و جهنم انسان را می‌سازد، صورت اخروی اعمال خود اوست و این‌گونه نیست که خداوند از قبل، انواع آتش و عذاب‌های دوزخی را برای فرد گنه‌کار آماده کرده باشد و هیچ رابطه‌ای بین عمل و جزای او وجود نداشته باشد؛ و هر یک از اعمال و صفات نیک و ناپسند انسان دارای مصادیقی هستند که انسان باهمان صفات و اعمال در قیامت محشور می‌شود. بی‌شک تمامی اعمال انسان در آن جهان تجسم می‌یابد و پذیرفتن این اعتقاد نقش بسزایی در چگونگی زندگی دنیای افراد دارد.

واژگان کلیدی: عمل، تجسم، فکر، اعمال، قیامت، تجسم اعمال.

دانلود مقاله

قاچاق کالا و راهکارهای اسلام، در مبارزه با آن

نگارندگان: مرضیه ولی، الهه نوبخت

چکیده

قاچاق یکی از پدیده‌های رایج برای اقتصاد کشور است. قاچاق کاری است که بر خلاف قانون و به طور پنهانی انجام می‌شود و متاعی است که معامله یا ورود آن به کشور ممنوع می‌باشد و در واقع قاچاق به عنوان تقلب گمرکی محسوب شده و شامل نقل و انتقال کالا بدون پرداخت عوارض گمرکی و سود بازرگانی است. در حال حاضر، مسئله قاچاق کالا لزوم مبارزه با آن یکی از مسائل مهم اقتصاد کشور است.

با نگاهی گذرا به متون اسلامی، نشان دهنده پیوند عمیق دو سویه دین و اقتصاد بر یکدیگر است. و اصلاح امور اقتصادی در کنار دعوت به توحید از منظر قرآن کریم، از مهم‌ترین رسالت‌های پیامبران معرفی شده است.

رسالت اساسی آموزه‌های دینی، تبیین دانش‌ها و راهکارهایی برای هدایت و سعادت انسان است که دانش، اندیشه و تجربهٔ بشری به تنهایی به آن بدست نمی‌آید، پدیدهٔ قاچاق نیز گر چه از عواملی است که در مباحث دینی به صورت مستقل بدان اشاره نشده است، اما از آن جا که در رابطه با مسائل اقتصادی آیات و روایات زیادی وارد شده است، با توجه به عوامل فرهنگی و اقتصادی که بر قاچاق کالا تأثیر می‌گذارد، می‌توان به رهنمودهایی در جهت مبارزه با این پدیده شوم رسید. تربیت نیروهای نوآور و مبتکر، ایجاد اشتغال و مبارزه با بیکاری، توجه به اخلاق در کار، توجه به کیفییت کالاهای تولیدی، سرمایه گذاری، مدیریت زمان و … از جمله این رهنمودها می‌باشند.

واژگان کلیدی: قاچاق، کالا، اسلام.

دانلود فایل

بررسی حقوق و وظایف زوجه در خانواده

چکیده:

هدف از اين مقاله بررسي حقوق و وظايف زوجه در خانواده مي باشد. از مسائل مهمي كه يك زن بايد بداند حقوق و وظايفي است كه در قبال همسر خويش دارد و با آگاهي و شناخت نسبت به آنها مي تواند عملكرد درستي در خانواده داشته باشد.

زن در خانواده داراي حقوق غير مالي و مالي مي باشد كه شامل: مهربانی و ملاطفت با زن، دوستی و رفتار نیک با زن، احترام و تکریم زن، اظهار محبت و دوستی، پرهیز از تنبیه و توهین به همسر، حق مهریه، حق نفقه، طلاق است. همچنين داراي وظايفي در قبال همسر مي باشد از جمله آنها: تمکین، حفظ عفت و وفاداری نسبت به شوهر،خودآرایی زن برای همسر،حفظ اموال شوهر و… مي باشد.

واژگان كليدي: زن، حقوق، وظايف، زوجه

مقدمه

 یکی از مسائل مهم در جامعه کنونی بحث حقوق و وظایف زنان است. عده ای به دلیل عدم علم به این جایگاه و گروهی نیز برای تشویش افکار زنان و زیر سوال بردن جایگاه انسانی و اجتماعی زنان، شایعاتی به صورت گسترده وهدفمند مطرح می کنند تا از این طریق بتواند صدماتی بر پیکره ی خانواده و جامعه وارد نماید. از این رو ضروری است تا حقوق و وظایف زنان در خانواده مورد بحث و بررسی قرار گیرد، چرا که روشن شدن این مسئله تأثیر زیادی بر افکار افراد جامعه به خصوص قشر زنان جوان جامعه که بیشتر در معرض آسیب فکری هستند، دارد. بر این اساس زنان جامعه با علم به جایگاه خویش می توانند از یک سو در راستای احقاق حقوق و وظایف خویش و  از سوی دیگر در پیشرفت همه جانبه خانواده و جامعه، به خوبی ایفای نقش کنند.

در همین راستا و با توجه به نقش ویژه و بارز زنان در خانواده و جامعه، مقاله حاضر درصدد بررسی  بخشي از حقوق و وظایف زوجه در خانواده می باشد.

دانلود مقاله