رابطه کارکرد خانواده بر باورهای دینی دختران (15-28) شهر سمنان

نگارندگان: مرضیه ولی خدیجه بهاررستمی نجمه همتیان سمیه حسینی الهه نوبخت

خانواده از دیدگاه اسلام، بنیاد جامعه به شمار می آید و رکن اساسی این بنیاد، زن و مردی است که خدا آنان را با هویت انسانی آفریده است، از این رو پيامبر اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) مى‌فرمايد: «ما بنى فى الاسلام احب الى الله من التزويج؛ در اسلام هيچ بنايى نزد خدا محبوب‌تر از بنيان ازدواج نيست.»(شیخ صدوق، 14040، جلد 3، ص 9) یعنی هیچ سازه ای نزد خدای سبحان پسندیده ترومحبوبتر از بنیاد خانواده نیست. همچنین در آیه 6 سوره تحريم، 57 مريم، 13 و 17 لقمان، 47 هود و خطبة 84 نهج البلاغه حاكي از این است كه در دين مبين اسلام، خانواده نخستين و مهمترين نهاد تربيتي است كه بر انسان تأثير ميگذارد و شاكلة تربيتي وي را سامان ميدهد و از روشنترين جلوه گاههاي رحمت و مودت است كه به دليل مناسبات و روابط ويژة عاطفي، پايدارترين آثار روحي، اخلاقي و رفتاري را در ساختار تربيتي انسان برجاي ميگذارد (صمدي، رضايي، 1390، ص 97).

خانواده، مرکز حفظ سنن ملی و اخلاقی و کانون رشد عواطفی است که سیاست زور در آن راه ندارد و کودکی که در این محیط پرورش می یابد، جزئی از ملت ها و پیرو سنت ها، آداب و اخلاق اجتماعی است (جوادی آملی،1393،ص 13). کسانی که در این واحد کوچک اجتماعی رشد می یابند و تربیت می شوند، به میزان رشد و شکوفایی شان در واحدهای اجتماعی بزرگ انسانی سهم دارند. پس هر انسانی در کنار سفره عقیده، اخلاق و اعمال خود نشسته و هویت اصلی خویش را با آن عناصر تعیین می کند؛ یعنی آن کس که مومن باشد و اخلاق الهی را در جان خود اجرا، و بر پایه آن ایمان و این اخلاق عمل کند؛ در فرهنگ قرآن کریم انسان است و این هویت انسانی، نه تنها در دنیا او را از دیگران جدا می سازد، در برزخ، قیامت و بهشت نیز همواره ممیز او از دیگران است.

از ديدگاه روان‏شناسى، خانواده يكى از نهادهاى زيربنايى و از ساختارهاى اصلى جامعه به شمار مى‏آيد كه همگام با ديگر ساختارهاى جامعه در راه رشد و تعالى شخصيت انسان گام برمى‏دارد. اين نهاد مقدس طى قرون متمادى و بخصوص در چند قرن اخير، شكل‏هاى متفاوتى را تجربه كرده و در فرهنگ‏هاى گوناگون قالب‏هاى متفاوتى را به خود گرفته است. با وجود اين، خانواده در شكل‏هاى مختلف آن همواره كاركردهاى مهمى را دارا بوده است (ویسی، بی‌تا، ص 19).