جایگاه مد و مدگرایی در سبک زندگی

در تعالیم اسلام شکل و فرمی خاص، برای پوشش و آرایش معرفی نشده است، اما جهت مصونیت مسلمانان از پیآمدهای منفی افراط و تفریط در خودآرایی و مدگرایی، معیارهای اصلی و متغیر خاصی را برای مسلمانان، متناسب با نیازهای ثابت و متغیر ادوار مختلف تعیین کرده است.

مقدمه
اگرچه مدگرایی در نیازهای طبیعی انسان ریشه دارد و برخاسته از روحیه نوگرایی اوست؛ اما از ابعاد مختلف اعتقادی، اخلاقی، روانشناختی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی آسیب­ ها و پیامدهای منفی متعددی را ایجاد می­کند. از سوی دیگر مدگرایی غربی آثار مخربی در زندگی فردی و اجتماعی انسان بر جای می گذارد.
اما پرسش مهمی که باید بررسی شود آن است که، با وجود پدیده مدگرایی در عصر حاضر و تهدید هویت ملی و دینی مسلمانان، به ویژه جوانان، دستورالعمل اسلام برای کسانی که از یک سو می خواهند به روز باشند و از سوی دیگر سبک زندگی خود را مطابق با دستورات اسلام تنظیم کنند، چیست؟ دست یابی به پاسخ این پرسش امکان پذیر نیست مگر با بررسی و تحلیل قواعد و ویژگی های موجود در اسلام. ویژگیهای ممتازی که موجب شده این دین ضمن حفظ اصول و ارزش های خویش، پاسخگوی تمامی نیازهای جوامع مختلف بشری در هر زمان و مکانی باشد.
 اسلام و پاسخ­گویی به نیازهای ثابت و متغیر بشر
یکی از مهم ترین ویژگی های دین اسلام این است که برای احتیاجات ثابت بشر، قوانین ثابت و برای احتیاجات متغیر وی وضع متغیری در نظر گرفته است؛ چرا که پاره ای از احتیاجات بشر، چه در زمینه فردی و شخصی و چه در زمینه های عمومی و اجتماعی، وضع ثابتی دارد و در همه آنها یکسان است. به عنوان نمونه، آن پاسخی که بشر باید به غرایز خود بدهد و آن نظامی که باید به اجتماع خود بدهد، از نظر اصول و کلیات در همه زمانها یکسان است و اسلام برای این گونه احتیاجات، قوانین ثابتی دارد.
قسمت دیگری از احتیاجات بشر احتیاجات متغیر وی است که قوانین متغیر و ناثابتی را ایجاب می کند. اسلام درباره این احتیاجات متغیر، وضع متغیری در نظر گرفته و با مربوط کردن متغیرها با اصول ثابت، در هر وضع متغیری قانون فرعی خاصی را به وجود می آورد. به گونه ای که مراعات این معیارها در هر عصر و زمان برای پیروان اسلام موجب برخورداری مسلمانان از منافع و جنبه­ های مختلف زندگی گردیده و از گرفتار شدن در راه­ ها و روش­ های غلط و آداب و سنت های نادرستی که دامنگیر دیگران می شود، مصونیت می بخشد.
در تعالیم اسلام شکل و فرمی خاص برای پوشش و آرایش معرفی نشده و اصراری به تبعیت از یک مدل خاص به عمل نیامده، اما جهت مصونیت مسلمانان به از دست دادن هویت ملی و دینی­شان و نیز در امان ماندن از پی آمدهای منفی افراط و تفریط در خودآرایی و مدگرایی، معیارهای اصلی و متغیر خاصی را برای مسلمانان، متناسب با نیازهای ثابت و متغیر دوران مختلف تعیین کرده است. مجموعه این اصول و متغیرهای مبین دیدگاه اسلام درباره مد و مدگرایی، در هر جامعه وجود دارد.
برای روشن شدن هر چه بیشتر این مسئله، ابتدا متغیرهایی که بر اساس آن، پوشش و آرایش افراد در طول قرن های مختلف می­توانند تغییر یابد را معرفی می کنیم، سپس اصول ثابت اسلامی که باید این متغیرها بر اساس آن تنظیم گردد را تبیین می کنیم.[1]
 
متغیرهای اسلام درباره پوشش و آرایش چیست؟
از دیدگاه اسلام پنج متغیر مهم در شکل­ گیری و تغییر پوشش و آرایش افراد تأثیر گذار است که به تدریج به آن اشاره می­ کنیم.
 
۱. مقتضیات زمانی
در گذر زمان عوامل متعددی مثل بهبود شرایط اقتصادی فرهنگی جامعه، ورود طرح های نو یا ورود فن آوری های جدید در عرصه بافت پارچه های مختلف و… دست به دست هم داده و در نوع پوشش افراد تاثیر مستقیم گذاشته اند؛ به گونه ای که هر دوران، پوشش خاص خود را اقتضا می­ کند.
پیشوایان معصوم(ع) عالم علاوه بر گوشزد کردن این موضوع از طرق مختلف به پیروان خود، در عمل نیز پوشش و آراستگی خود را متناسب با مقتضیات زمان تنظیم می کردند. در این جا به چند نمونه اشاره می کنیم.

نمونه اول: از امیرالمؤمنین علی(ع) درباره کلام رسول خدا(ص) که فرموده بود: «پیری را با خضاب بپوشانید و خود را همانند یهود مگردانید» سؤال کردند.[2] ایشان در پاسخ فرمودند: همانا گفته آن حضرت در زمانی بود که اهل دین کم بودند، اما اکنون که میدان اسلام فراخ گردیده و دعوت آن به همه جا رسیده، هر کس اختیار خود دارد. (می تواند خضاب کند یا آن را رها کند.)[3]

نمونه دوم: فردی به نام سفیان ثوری در انتقاد به نوع پوشش امام صادق(ع) ، به ایشان عرضه داشت: شما روایت می کنید که علی(ع) لباس خشن می پوشید، و حال آنکه خودتان لباس قومی و مروی (دو پارچه قیمتی منسوب به قهستان و مرو) می پوشید؟! حضرت فرمودند: وای بر تو! على ما در زمان تنگ دستی مردم زندگی می کرد، ولی چون روزگار فراخی رسید، نیکان زمانه به آن شایسته ترند.[4]
در روایت دیگری، آن حضرت با تأکید بر نقش مقتضیات زمانه بر نوع پوشش فرمودند: شیعیان ضعیف الایمان دوست دارند که من بر پلاس بنشینم و لباس خشن بپوشم، ولی زمانه اقتضا ندارد.[5]
با توجه به آنچه گفته شد، معلوم می شود یکی از متغیرهای مهمی که اسلام در نوع پوشش و آرایش مسلمانان در نظر گرفته، مقتضیات زمان است و نوع پوشش و آرایش افراد بر اساس عرف زمان قابل تغییر است چنان که امام صادق(ع) فرمودند: خیر لباس کل زمان لباس اهله؛[6] بهترین لباس هر زمان، لباس اهل آن زمان است.

. موقعیت خاص فردی
به طور طبیعی موقعیت های خاصی که افراد در آن قرار دارند در نوع پوشش و آرایش آنها تاثیر می گذارد، مثلا نوع پوشش کسی که در کنار همسر خود قرار دارد با زمانی که در اجتماع و بین نامحرمان است، تفاوت دارد. اسلام با لحاظ کردن این متغیر، راهنمایی­ های لازم را به مسلمانان ارائه کرده است که به سه نمونه اشاره می کنیم.

الف) موقعیت های زناشویی
آیات، روایات و سیره عملی معصومین(ع)گویای آن است که اسلام محدودیتی در نوع آرایش و پوشش زن و شوهر، هنگام قرار گرفتن در کنار یکدیگر قائل نشده، بلکه به آنها توصیه کرده که هنگام حضور در کنار یکدیگر از بهترین لباس و لوازم زینتی و آرایشی خود استفاده کنند؛ همانگونه که رسول خدا(ص) فرموده اند:
علیها أن تطیب بأطیب طیبها و تلبس أحسن ثیابها وتزین باحسن زینتها و تعرض نفسها علیه غدوه و عشیة؛[1] بر زن لازم است خود را خوشبو کند، بهترین لباس هایش را بپوشد، به بهترین وجه زینت کند و با چنین وضعی صبح و شب با شوهرش ملاقات کند.
از سوی دیگر، دین اسلام از زنان مؤمن می­خواهد در موقعیت­های اجتماعی و هنگام حضور در اجتماع و در میان نامحرمان، از به نمایش گذاشتن خود و زینت هایشان به شدت پرهیز کنند؛ خداوند متعال در این باره می فرماید:
« وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَلَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»[2]؛
و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمی] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند، مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسری خود را بر سینه خویش [فرو] اندازند و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان و آشکار نسازند و پاهای خود را [به گونه ای به زمین نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته می دارند، معلوم گردد. ای مؤمنان! همگی [از مرد و زن] به درگاه خدا توبه کنید، امید که رستگار شوید.
در سیره عملی معصومین (ع) نیز دیده می شود که آن بزرگواران، هنگام حضور در کنار همسرانشان از لباس هایی استفاده می کردند که آن را هنگام حضور در اجتماع استفاده نمی­کردند.
در روایتی نقل گردیده که یکی از یاران امام باقر (ع) بر ایشان وارد شد در حالی که آن حضرت روپوش سرخ تندی به تن داشتند. آن فرد با دیدن لباس تبسمی کرد. امام (ع) به ایشان فرمود: می دانم چرا خندیدی! از این لباس من خندیدی؟ ثقفیه، همسرم مرا به پوشیدن این مجبور کرد، و فرمودند: ما با این جامه نماز نمی خوانیم و شما نیز در لباس سرخگون نماز نگزارید.[3]

ب) موقعیت های شغلی و کاری
اقتضای کار و تلاش آن است که لباس مخصوص خود را داشته باشد، از همین رو هنگامی که از امام کاظم (ع) سوال شد: اگر انسان ده دست جامه داشته باشد اسراف است؟ فرمود: نه، بلکه برای حفظ جامه ها بهتر است، اسراف آن است که لباس بیرون را وقت کار بپوشی.[4]

ج) حضور در جمع دوستان
یکی از موقعیت های خاص که هر انسانی در زندگی خود بارها تجربه کرده و متناسب با آن، نوع پوشش و آرایش خود را تغییر می دهد، حضور در جمع دوستان و آشنایان است که در قالب دیدارهای خانوادگی و مهمانی ها و مجالس مختلف صورت می پذیرد. اسلام این موضوع را نیز لحاظ کرده و بر آن تأکید کرده است. پیامبر خدا(ص) فرمودند:.
إن الله یحب إذا خرج عبده المؤمن إلى أخیه أن یتهیأ له و أن یتجمّل؛[5]
خدا دوست دارد هنگامی که بنده مؤمنش به نزد برادر خود می رود، خود را مرتب و آراسته کند.
در روایت دیگری می خوانیم:
لیتزین أحدکم لأخیه المسلم إذا أتاه کما یتزین للغریب الذی یجب أن یراه فی أحسن هیئة؛
هر یک از شما، برای برادر مسلمانی که به دیدنتان می آید، باید خویش را بیاراید، چنان که برای بیگانه زینت می کند و دوست دارد او را به نیکوترین شکل ببیند.

منابع:
موسوی؛ سید حسن (1394)، مد و مدگرایی و جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی، انتشارات بوستان کتاب، قم، چاپ اول.

چرا اینقدر از مار دنیا می ترسم ولی از مال آخرت نه؟؟؟

با اومدن باران امسال، اکثر ما از حیوانات و حشرات مختلف بی نصیب نبودیم: مورچه، پروانه، ملخ،حشرات ریز و البته مار…امیدوارم این آخری قسمت هیچ کس نشه. امسال ما هم یه مهمون ناخوانده داشتیم مهمانی که ترس زیادی تو دل ما می انداخته و آن هم مار هست. متاسفانه در تاریکی شب تو حیاط دیده شد و تا اهل خانه حاضر شوند غیب شد و حالا هر وقت پا به حیاط می گذاریم انقدر اطرافمان را نگاه می کنیم تا مبادا جلوی ما سبز شود.

چند روزی است که با دقت به وسیله ها، درخت و هر چیزی که در حیاط هست نگاه می کنم که لای یکی از اینها مخفی نشده باشد فکر نکنم در این چند سال اینقدر توجه کرده باشم. واقعا یک لحظه به این فکر افتادم که ای کاش برای هر گناهی هم اینقدر می ترسیدم و مراقبت می کردم که مبادا به من صدمه ای بزند. چرا اینقدر از مار دنیا می ترسم ولی از مار آخرت نه؟؟؟

تجملات در مجالس عزاداری زنانه

در سال‌ های گذشته یکی از مشاغلی که با فرارسیدن ماه عزا و ماتم حسینی کساد می‌ شد سالن‌ ها و آرایش گران زنانه بود که همزمان با آغاز محرم و علم شدن پرچم ‌های سیاه بر سر کوچه‌ ها، خیابان‌ ها و سر در خانه ‌ها کار آنها نیز به مدت دو ماه تقریباً کساد و بی ‌رونق بود. ولی با تغییر سبک زندگی و هجوم رسانه‌ های مختلف و تبلیغات و تهاجم فرهنگی سایه انداخته بر زندگی امروز، نه تنها از حجم کاری این شغل کم نمی ‌شود بلکه در ایام محرم و صفر همچنان به کار خود مشغول هستند و البته مشتریان زیادی نیز در این ایام دارند.

 چرا که طی سال ‌های اخیر برخی مجالس عزاداری که در خانه ‌ها و با میزبانی خانم ‌ها برگزار می ‌شود چنان دچار تجملات و پیرایه‌ ها شده است که دیگر خبری از معنویات در مجالس عزاداری نیست. وقتی وارد این دست مجالس عزاداری می ‌شوی آدم با خود فکر می ‌کند اشتباه آمده و فقط خودش تافته جدا بافته در آن مجلس است. افرادی که در حال پذیرایی هستند با چنان لباس‌ های مجلسی به پذیرایی مشغولند که گویی در یک مجلس عروسی هستند و فقط رنگ لباس‌ های شان مشکی است و کفش ‌های پاشنه بلندی که پوشیده‌ اند دقیقاً یک کفش مجلسی متناسب با مراسم تالار و عروسی است.

علاوه بر پوشیدن کفش و لباس مجلسی در مجالس عزای امام حسین (ع) آرایش ‌هایی که خانم میزبان یا دختران جوان بر چهره دارند و در برخی موارد به آرایشگاه رفته موهای خود را سشوار کشیده و در حالت ‌های مختلف موهای شان را درست می ‌کنند حاکی از این است که کار آرایش گران نیز در این دو ماه بازارشان سکه است. زنان جوانی در مجالس عزاداری امام حسین (ع)در خانه‌ ها با آن سر و وضع که با مراسم عروسی و تالارهای جشن متناسب است این مجالس را دچار تجملات و چشم و هم ‌چشمی ‌های زیادی می ‌کند.

صفحات: 1· 2

چقدر غدیر در اجتماع گفته میشه

چند وقتی هست دوستان طلبه همت کرده اند در شبکه به هر طریقی غدیر را تبلیغ می کنند. و کار بسیار قشنگی هست اما دوستان فقط بچه مذهبی ها از غدیر  و تبلیغاتش خبر دارند و در این کار نقش دارند یا نه حتی اونهایی که از دین جدا هستند برای این روز کاری انجام می دهند.

اگر روزی رسید که مثل محرم که برای امام حسین (ع) همه پای کار اومدند برای غدیر هم عاشقانه کاری انجام دادند هر چند اندک، اون موقع معلوم هست که کارمون در تبلیغ و رساندن غدیر خوب بوده و الا باید بیشتر تامل کرد و شیوه های تبلیغ را گسترده تر کرد.

خدمت زیبا

هر کسی در زندگی برای خدمت به دیگران راهی رو برمی گزیند تا شامل آیه ی «وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ ینفِقُونَ» شود. اکثر دوستان به عتبات عالیات مشرف شده اند و سوغات مهم آنها مهر و تسبیح کربلا است.همه دوست دارند از ثواب خواندن نماز بر روی مهر کربلا بی نصیب نمانند. یکی از بازاریان در کربلا کار قشنگی را انجام می دهد که هم خدمت به خلق است و هم در ثواب اعمالشان شریک است و آن اینکه به هر زائر 30 مهر رایگان می دهد که هر کس توان خرید مهر را ندارد از مهر کربلا بی نصیب نماند و هم اینکه در ثواب تمام نمازهای این 30 مهر شریک می شود. و چقدر زیباست که هر کس در هر شغل و حرفه در حد توان به دیگران خدمت رسانی کند.

ایا امروز نوبت به من می رسد

امروز  جلوی در خانه ی کریمی مردم صف بسته بودند خیلیها هم دیشب آمده بودند و  همانجا خوابیده بودند و نوبت گرفته بودند.آنقدر شلوغ بود که امیدی نداشتم که نوبت به من برسد ولی با این حال ناامید نشدم اخر شنیده بودم از کریمان این خانه (امام سجاد (علیه‌السلام)) که در روز عرفه، مردى را مشاهده کرد که گدایی می‌کرد و درخواست خود را با مردم در میان می‌گذاشت. حضرت به او فرمود: واى بر تو! در چنین روزى از غیر خدا طلب حاجت می‌کنی؟ روز عرفه چنان عظمت دارد که امید است حتى جنین‌هاى در شکم مادر از برکت آن به سعادت برسند.

با خودم گفتم کریم این خانه حواسش به همه هست اول و آخر ندارد به هر کس به اندازه تلاشش یه تحفه ای مرحمت می کند. به دلم برات شده امروز حتما عیدی خوبی دریافت می کنم از این رو گفتم بگذار به جای یک چیز چند چیز با هم درخواست کنم: 1.دیدن چهره ی دلربای اقا حجت بن الحسن (عج) و ظهور فرج 2. نجات همهی مسلمانان و شیعیان جهان از دست مزدوران و خونخواران مستکبر 3. دعا برای عاقبت بخیری خودم و همه 4. دعا برای همه ی مریضان اسلام و شفای عاجل 5.دعا برای پدر و مادر عزیزم که هر چه دارم از زحمات آنهاست.

عاقبت بخیری مسلم

تقویم را که مرور می کردم دیدم روز نهم ذی الحجه(عرفه) سالروز شهادت مسلم بن عقیل است. نمی دانم او در طی مسیر زندگیش چه کرد که توانست در آخرین امتحان مهم الهی اینگونه سربلند بیرون بیاید. امتحانی که دیگران به راهتی باختند و شرمنده شدند.

شاید آتش سرخی که مولا علی (علیه السلام) بر دستان عقیل، پدرش زد اجازه نداد که کودکانی تربیت کند که فردا سرشکسته و شرمنده خدا و اهل بیت (علیهم السلام) باشند.

او مسیر سختی را طی کرد از زمانی که همه گرداگرد او جمع شدند تا زمانی که نمازش را در مسجد خواند و برگشت دید کسی پشت سرش نیست. آه چه جوانمردی که به راحتی می توانست دشمنش را در خانه ی هانی بکشد اما رسم مهمان نوازی از مولایش علی و فرزندانش آموخته بود.

آری مسلم عاقبت بخیر شد  و اولین مسافر این کاروان عشق شد.

صبر زینبی (داستان واقعی)

داستان زندگی زن و شوهری را حکایت می کنم که خداوند 8 فرزند به آنها عنایت فرمود سه پسر و 6 دختر.زندگی آنها پر از فراز و نشیب هایی بود که فقط با شنیدن آنها انسان طاقت از کف می داد چه برسد همه ی اینها برای انسان اتفاق بیافتد.

1.لیلا دختر بزرگ خانواده با سه فرزند پسر دچار کمردرد شدید شد و دکتر تشخیص داد که باید عمل شود و بعد از عمل دیگر نتوانست از جای خود برخیزد و شوهرش بعد از این اتفاق یک سال بیشتر زنده نبود و فوت کرد حالا زنی مانده با 3 بچه که بچه ی کوچکش فقط 6 سال دارد لیلا نه یک روز بلکه 30 سال است از جای خود برنخواسته و پسرانش به او خدمت می کنند.اما هرگاه که او را می بینم جز لبخند چیزی نمی گوید.

2.جوادپسر بزرگ خانواده بعد از ازدواج پاهایش مشکل پیدا کرد و بعد از 5 سال دیگر نتوانست راه برود و همسرش به او را رسیدگی می کند.

3. محمد پسر دیگر خانواده مهندسی خوانده بود و چشم چراغ خانواده بود پسری مودب، زرنگ و کاری که به همه کمک می کرد روزی متوجه می شوند که او سرطان دارد خواهرش  فاطمه 2 سال تمام بر بالین برادرش نشست و دعا کرد اما محمد در 28 سالگی این دنیای فانی را وداع گفت.

4.فاطمه دختر دیگر خانواده با حمید فقط 6 ماه نامزد بود که حمید به جبهه رفت و شهید شد.

5. فائزه و مطهره دختران دیگر خانواده نیز به دلایل نامعلوم فلج شده و چند سالی هست که دخترانشان به آنها رسیدگی می کنند.

این سرنوشت خانواده ای است که الان فقط یک دختر و پسر سالم در خانواده دارند اما هیچ گاه لب به شکایت نگشوده اند البته پدر خانواده چند سالی است به رحمت خدا رفته.

هرگاه سختیهای زندگی برای شما قابل تحمل نیست این داستان را بخوانید.